Op 23 augustus organiseerde de IKS voor de tweede maal een succesvolle ‘discussie- en ontmoetingsdag’ te Antwerpen.
“Dit vraagt om een vervolg!” was de algemene conclusie in 2007. De vele positieve reacties en de actieve deelname, vol enthousiasme, van de aanwezigen in 2007 vormden immers het bewijs dat dit soort bijeenkomsten beantwoordt aan een behoefte die bij velen leeft. Het volstaat te kijken naar de vele debatten in beperkte kring of op het internet, naar de correspondentie die we internationaal ontvangen van mensen die voor het eerst contact met ons opnemen, naar de discussies met allerlei nieuwe groepen, of mensen die we ontmoeten bij vergaderingen en demonstraties. Of het succes van gelijkaardige initiatieven door de IKS in Londen, Marseille of Napels (1). Dat alles getuigt van een toenemend aantal mensen in alle uithoeken van de planeet die zich fundamentele vragen stellen. Men wil samen nadenken over de toekomst, samen zoeken, en niet ieder in zijn hoekje, naar een alternatief voor deze zieltogende maatschappij waarin ecologische rampen, economische crisis, werkloosheid, oorlog en hongersnood met vluchtelingenstromen als gevolg dagelijkse kost zijn en nog toenemen. Maar ook wil men leren uit de ervaringen van het verleden, uit de vele inspanningen en theoretische bijdragen, en een inzicht krijgen in de dynamiek, de krachten, die dit alternatief tot stand kunnen brengen. Wie kan de noodzakelijke veranderingen verwezenlijken? Wie kan een krachtsverhouding opbouwen en hoe? Politieke discussie en debat zijn steeds de levensader geweest van de arbeidersbeweging omdat op die manier de vragen worden verduidelijkt die concreet worden opgeworpen in de alledaagse confrontaties met deze werkelijkheid van crisis, verloedering en oorlog en met de strijd en de zoektocht voor een historisch alternatief. Maar momenteel vooral in de nieuwe fase van opgang van de klassenstrijd, niet enkel door de vele uitingen van open strijd (2), maar vooral door de opkomst van een nieuwe generatie op zoek naar fundamentele antwoorden is het creëren van een ruimte voor dit politieke overdenkingproces van essentieel belang.

Nog meer inspanning om er een discussie- en ontmoetingsdag van te maken

– Ruimte scheppen voor de nieuwe generatie betekent zo goed mogelijk aansluiten bij de vragen die deze zich stelt door een ruime waaier van onderwerpen aan te snijden en zoveel aanknopingspunten om de maatschappelijke realiteit te doorgronden. In de aanloop tot deze discussiedag stuurden we zoveel mogelijk contacten en lezers, ook via de website (3) een vragenlijst met een uitgebreide reeks mogelijke onderwerpen die we uit openbare en discussiebijeenkomsten, correspondentie en vorige ontmoetingen distilleerden. Daaruit kon ieder de voor hem of haar meest prangende onderwerpen kiezen of er nog andere aan toevoegen. Ook hebben we in de voorbereiding met verschillende jonge contacten de koppen bij elkaar gestoken waaruit nieuwe onderwerpen en ideeën voortkwamen.
– Ruimte scheppen betekent ook, zoals we eveneens uit de ervaring van 2007 leerden, dat iedereen volgens zijn bekwaamheden en interesses heeft kunnen deelnemen en bijdragen zonder verplicht te zijn aan alle onderdelen deel te nemen. Nog meer dan vorig jaar namen contacten actief deel aan alle facetten van de dag zoals de inleiding over kunst, verschillende samenvattingen, vertalingen en het voorzitten van debatten. Maar ook de mogelijkheid tot meer informele momenten, het collectief voorbereiden van de maaltijden of de leestafels waren onderdeel van het succes van de dag als discussie- en ontmoetingsmoment. Het welslagen van een discussie- en ontmoetingsdag is meer dan enkel de som van zijn verschillende onderdelen zoals blijkt uit deze twee getuigenissen: “Na de opmerkingen van de aanwezige kameraden van vorig jaar te hebben verzameld is er besloten tot een nieuwe formule. De deelnemers van vorig jaar klaagden over de duur van de discussies en hadden moeite het ritme te volgen. De IKS heeft daarmee nu rekening gehouden door kortere discussies te houden en de deelname daaraan geheel vrij te laten.” (M., 05.09.2008). “Ook was het goed dat niet iedereen steeds moest meedoen aan de discussies. Je kon gemakkelijk van je stoel komen en meehelpen aan de voorbereiding van de barbecue of een kleine pauze nemen. Het is niet zo dat dit werd gedaan om zij die meer ‘praktisch’ zijn en minder ‘intellectueel’ een gevoel van deelname te geven, nee, zo een denigrerende visie deel ik niet, zij waren wel degelijk belangrijk voor het welslagen van de dag. Elk individu heeft zijn capaciteiten en kwaliteiten en moet vrij zijn die te gebruiken naar vermogen. Die vrijheid werd hier gegeven.” (Y., 17.09.2008). Dit jaar was er een echte inspanning gedaan om beter kennis te maken met de IKS en met elkaar en om de banden te versterken. Via de doorlopende stand, de thematafels en het infopaneel voor het eerste aspect was er ruim gelegenheid om op een meer informele manier van gedachten te wisselen. En vooral was er de barbecue waar we met nog andere genodigden gezellig konden napraten en de solidariteitsbanden aanhalen.
– Ruimte scheppen wil ook zeggen dat de deelnemers volop de kans kregen vrijuit onder elkaar te debatteren, in een open kameraadschappelijke sfeer, waar ieder zonder schroom zijn vragen, overdenkingen maar ook zijn twijfels kon naar voor brengen om zo op een bewuste manier collectief naar antwoorden te zoeken. Geen dag van of voor specialisten, geen hersenspoeling of ex-cathedra ‘scholing’. “Het was een dag waar vragen vrijuit werden gesteld, werden bediscussieerd. Er werd dieper ingegaan op actuele, prangende onderwerpen als de oorlog in Georgië en de socio-economische (en ecologische) crisis. Welke problemen teisteren de wereld, waar wortelen ze en hoe moeten we ze dan aanpakken? Ook kunst en maatschappij kwamen aan bod.” (Y, 17.09.2008).
– Ruimte scheppen tenslotte is ook benadrukken dat deze dag en dit debat slechts een onderdeel is in het overdenkingproces en in een continuïteit moet gezien worden. Zoals een deelneemster het verwoordt: “Van het begin of aan werd er gezegd dat deze dag niet bedoeld was om definitieve antwoorden op de behandelde onderwerpen te geven maar een debat te openen, de wil tot samen delen te bevorderen. Wat mij betreft,, ik denk dat de aangekondigde doelen geheel zijn bereikt.” (M), “Vele vragen raakten uiteraard aan allerlei andere vragen, die nog lang niet allemaal zijn gesteld en beantwoord. Voor mij hebben de verschillende discussies deuren geopend en dat is wat telt.” (Y.) bevestigt een andere deelnemer. Duidelijk maken hoe we de dingen aanpakken, en de problemen en vragen zo duidelijk mogelijk stellen, de vragen zo formuleren dat dit bijdraagt tot een beter begrip en een grotere diepgang van ons overdenkingproces was voor de IKS een van de belangrijkste doestellingen. Vandaag is de wil om het debat aan te gaan en de methode die we daarbij hanteren om de zaken te benaderen van doorslaggevend belang om tot helderheid te komen.

De thema’s die op de agenda stonden

Kortere maar meerdere sessies dus dit jaar. In een eerste gemeenschappelijke sessie werd gepoogd een kader te schetsen voor de verdere discussies in de loop van de dag. “Wat staat er vandaag op het spel? Inflatie, recessie, oorlog, strijd tegen de levensduurte, hongeropstanden,…”. “De bedoeling van de eerste discussie over de “inzet in de huidige periode” was in het begin onduidelijk. Uiteindelijk bleek dat de eerste discussie de volgende thema’s in een maatschappelijke context wilde plaatsen, een basis wilde vormen voor de volgende discussies. Zij moest een stevig kader bieden voor een beter begrip van de volgende onderwerpen.”(Y). En in de namiddag werden er twee groepjes gevormd rond verschillende onderwerpen:
– “Kan kunst/cultuur de wereld veranderen? Kan kunst een invloed uitoefenen op de maatschappelijke sociale bewegingen?”
– “Wat is de natuur van de huidige economische crisis, is er een oplossing mogelijk?”
Tenslotte was er nog een laatste gemeenschappelijke sessie met als thema: “Hoe maken we een einde aan de oorlog?” En meer in het bijzonder werd ingegaan op de oorlog in Georgië.
Het laatste onderwerp: “Waarvoor dient een politieke organisatie zoals de IKS? Waar komt ze vandaan en welke rol kan en moet zij spelen?” kon uiteindelijks wegens tijdsgebrek niet worden aangesneden.
We komen nog terug op de verschillende inleidingen evenals op een aantal van de vele opmerkingen en op de samenvattingen van de discussies. We hopen ze binnenkort in onze pers of op onze website openbaar te maken.

Enkele getuigenissen

Om het sfeerbeeld van deze dag volledig te maken halen we hier wat passages aan uit het commentaar dat een paar deelnemers ons al hebben opgestuurd.
“De dag was in alle opzichten schitterend, zowel wat de onderwerpen betreft als de vorm. De ontvangst was heel prettig, de sfeer heel warm en broederlijk. De discussies waren heel rijk en erg interessant. Het is ook belangrijk vast te stellen dat er tijdens het avondeten niet alleen werd uitgerust, maar dat het deel uitmaakte van het hele verloop van de dag. Kameraden met vragen die niet aan bod waren gekomen werden in de gelegenheid gesteld om die met andere kameraden te bespreken. Het liet ook aan sommigen toe te ontdekken wat in een ander raamwerk dan het kapitalistische menselijke betrekkingen kunnen zijn. Aan het einde van de dag functioneerden we als een groep met werkelijke onderlinge banden die in de loop van de hele dag werden gevlochten.” (M.).
“De discussies waren levendig: tegengestelde visies werden niet gemeden, naar opheffing van tegenstellingen werd gezocht. Er werd moeite gedaan vanuit de IKS om iedereen aan het woord te laten. Dat is positief. Het is niet gemakkelijk om alle vragen van een zo verscheiden publiek te verlichten[...]De BBQ vond ik een succes. Heel gezellig en lekker[...]Een grote stap vooruit t.o.v. vorig jaar!” (Y.).
“Interessant vond ik de bijdragen over het internationale karakter van de arbeidersklasse, dat je je niet mag laten opsplitsen in Taiwanezen en Belgen of Vlamingen en Walen, in bedrijven of bedrijfstakken. Als hier een bedrijf dicht gaat en er ontslagen vallen en het bedrijf naar elders verplaatst wordt zo dat daar mensen voor een hongerloon kunnen gaan werken, worden beiden uitgebuit en dan is solidariteit het wapen. Ik ben altijd onder de indruk van het toeverzicht dat de leden van de IKS uitstralen [...]. Tevens vond ik zeer leerzaam de verschillen tussen de periode van slavernij, het feodale systeem en het kapitalisme [...]. De oorlog in Georgië verschilt niet met de andere oorlogen de afgelopen tien jaar, iedereen vindt dat hij rechten heeft in deze oorlog. Het is aan ons om duidelijk te maken dat er aan beide kanten altijd de soldaten en de burgers, dus de arbeiders sterven. Er is geen enkele reden om partij te kiezen, je moet juist geen partij kiezen behalve die van de arbeidersklasse. Oorlog wordt meer en meer de dagelijkse realiteit op deze aarde. Het is in wezen irrelevant of Amerika vooraf op de hoogte was, toestemming gaf etc. Door het wegvallen van de twee blokken zijn er nu ex-satelliet landen die een eigen plan trekken met het risico dat kleine conflicten steeds groter worden [...] Ik vond het gisteren een zeer geslaagde dag, [...] Ik vond het goed georganiseerd en een mooie opkomst.” (AT, 24.08.2008).
“Het was goed en heel interessant. De algemene inleiding vond ik te lang, verschillende passages in de discussie over kunst een beetje te abstract voor mij. De discussie over oorlog in Georgië was heel interessant. De IKSers vulden elkaar heel erg aan. Er waren verder veel verschillende meningen, maar geen tegenovergestelde[...]Misschien was er maar 1 discussie op één dag mogelijk om het grondig te doen[...]Het was een goeie barbecue en een gezellig samenzijn op het einde.” (E., 13.09.2008).
“Ten eerste wil ik graag degenen die de vergadering hebben georganiseerd bedanken. De ruimte voor de vergadering, de oude kranten, de teksten in andere talen (zoals in het Farsi) op de tafels, de documentatiestukjes op de panels waren erg interessant en aantrekkelijk. De vergadering begon heel goed door de voorbeelden van jongeren en anderen die de maatschappij willen veranderen. De inleiding benadrukte de veranderingen in het bewustzijn van de arbeiders. We hoorden hoe arbeiders in Egypte met hun solidariteitsbetoging een hoger niveau van bewustzijn bereikten. De voorbeelden van solidariteit onder de arbeiders daar en de keuze van de IKS om deze in de vergadering voor te lezen waren indrukwekkend. [...]. Want in de strijd van de arbeiders voor hun eigen behoeften kan noch de islam noch het nationalisme hen overtuigen. De inleiding ging logisch naar de oorzaak: crisis van het kapitalisme[...]De kunst als symptoom van de maatschappij is ook benaderd. Jammer genoeg werd het onderwerp van de organisatie minder besproken. De aanwezigheid van de jongeren was interessant. Ze waren zeer actief (vooral in het onderwerp van de kunst). In dit aantrekkelijke onderwerp voor de jongeren kwamen heel veel punten ter discussie. Je kan met deze onderwerpen heel veel punten over de gehele maatschappij naar voren brengen[...] Wel vond ik het jammer dat twee discussies tegelijk plaatsvonden. Algemene conclusie: Volgens mij was het een heel rijke en geslaagde discussiedag.” (N.,05.09.2008).

IKS / 19.09.2008

1) Zie op onze website: WR Day of Study: Presentations and discussions; Journée d'étude du CCI en Grande-Bretagne: un débat vivant et fraternel; Journée de rencontre et de discussion avec le CCI d'août 2007: chercher ensemble une alternative pour cette société agonisante en Journée de discussion à Marseille: un débat ouvert et fraternel sur un autre monde est-il possible?
2) Zie de vele artikels in onze pers en vooral op de website over de uitingen van klassenstrijd in de wereld.
3) Zie uitnodiging op onze website, ook te downloaden in PDF-formaat.