Op vrijdag 5 november heeft de IKS, dankzij de steun van de militanten van de NCI uit Argentinië, een openbare bijeenkomst gehouden in Florencio Varela, een voorstad van Buenos Aires. Het thema was de evolutie van de klassenstrijd op wereldvlak. Zoals tijdens de voorgaande openbare bijeenkomst in augustus, was de inleiding kort gehouden om het debat zich zoveel mogelijk te laten ontwikkelen.

De inleiding legde niet alleen de wrede aanvallen op haar levensvoorwaarden bloot die de arbeidersklasse overal ter wereld ondergaat, ook in de meest ontwikkelde landen, maar ook de ontwikkeling van de oorlogsbarbarij. Ze verdedigde dat deze verschillende aspecten van de internationale situatie direct het product zijn van het kapitalisme in zijn vervalfase en vandaag van zijn ontbinding. Tegenover deze situatie gaat de arbeidersklasse vandaag opnieuw de weg van de strijd op, al gaat dat gepaard met veel moeilijkheden. Zij neemt de strijd weer op na een lange periode van openlijke terugval na het ineenstorten van het Oostblok, een terugval die te wijten was aan het gebruik door de bourgeoisie van het bankroet van het stalinisme om dit op leugenachtige wijze te associëren met het marxisme en het kommunisme. Deze hernieuwde ontplooiing van strijdbaarheid van de arbeiders illustreert dat de effecten van deze campagne aan het vervagen zijn. De heropname van de arbeidersgevechten laat zich concreet  vaststellen aan de hand van de gevechten in de lente van 2003 in Frankrijk en Oostenrijk tegen de ‘hervorming’ van de pensioenen, de mobilisaties van de trambestuurders in Italië, van de engelse postbodes en brandweerlieden in de winter van 2003, vervolgens die van de arbeiders van de FIAT fabrieken in het zuiden van Italië, de gevechten in Duitsland van de arbeiders van Siemens, Porsche, Bosch, Alcatel, maar ook van Mercedes-Daimler-Chrysler; de gevechten van de scheepswerfarbeiders in Spanje (El Ferrol in Galicië, Puerto Real en San Fernando in de buurt van Cadiz, Sestao bij Bilbao). Deze internationale heropleving van de strijdbaarheid van de arbeiders werd nog eens geïllustreerd door massale betogingen zoals die van 45.000 personen in Berlijn op 2 oktober en op dezelfde dag in Amsterdam, met [ruim] 200.000 deelnemers tegen de plannen van de regering. Vervolgens gingen op 14 oktober 9.000 arbeiders van Opel-Bochum in Duitsland in staking tegen de aankondiging van een ontslagplan. De presentatie heeft onderstreept dat de behoefte aan solidariteit een zeer belangrijk kenmerk was van deze bewegingen: we hebben gezien hoe er zich in het bijzonder in de strijd bij Daimler-Benz een begin van arbeiderssolidariteit ontwikkelde tussen de arbeiders van twee fabrieken waar de bourgeoisie geprobeerd had om deze tegen elkaar op te zetten. In de schoot van deze inspanning van de arbeidersklasse om haar strijd te ontwikkelen, moeten we bovendien de opkomst van politieke overdenking in de diepte signaleren, op basis van het groeiende verlies aan illusies over de toekomst die het kapitalisme voor ons in petto heeft. Deze bewegingen hebben aangetoond dat zich geleidelijk aan het bewustzijn ontwikkelt dat alle sectoren van de arbeidersklasse in alle landen worden aangevallen en een zoektocht wordt ondernomen naar het perspectief van een andere maatschappij, al is deze nog verward. Er ontwikkelt zich dus in de schoot van de arbeidersklasse opnieuw het bewustzijn te behoren tot een aangevallen klasse, en deze bewustwording ligt aan de basis van het zoeken naar solidariteit, die onmisbaar is voor de klassenstrijd.

Alleen de arbeidersklasse kan de kapitalistische staat ter discussie stellen

De deelnemers aan deze openbare bijeenkomst, de NCI zowel als anderen, hebben de informatie over de strijd in Europa die de presentatie van de IKS gaf, begroet. Dit maakte het voor hen mogelijk om beter te begrijpen dat de gevechten die zich ook in Argentinië ontwikkelen (het voorbeeld van een strijd in een vleescoöperatie werd aangehaald, en er zijn nog andere voorbeelden), hun volle betekenis krijgen binnen deze internationale dynamiek. Zij benadrukten dat er veel klassengevechten in de wereld plaatsvinden maar dat de media hier geen enkele informatie over verstrekken. Een van de deelnemers onderstreepte dat zich sinds het midden van de jaren 1990 in Argentinië een ‘volksstrijd’ ontwikkelt tegen zeer harde aanvallen. Hij toonde aan dat de recente gevechten in Argentinië tot aan het in vraagstellen van de staat waren gegaan. De kameraden van de NCI bevestigden hierop dat zij deze visie niet delen. Ook de IKS kwam tussen om te benadrukken dat alleen de arbeidersklasse de staat in vraag kan stellen via een massale, eensgezinde strijd die zich bewust is van wat er historisch op het spel staat. Wij benadrukten het gevaar van de inter-klassistische strijd, waarin de arbeidersklasse wordt opgelost in de andere lagen van de bevolking en waarin zij dus haar eigen kracht als klasse verliest. Het enige perspectief om een krachtsverhouding op te bouwen tegenover de bourgeoisie en haar staat, is het ontwikkelen van haar strijd op het eigen terrein, een zelfstandige en ééngemaakte strijd van de arbeidersklasse. In 2001 hebben we inter-klassistische revoltes meegemaakt waarin het proletariaat verdronken werd tussen de andere sociale lagen. Deze revoltes hebben de staat helemaal niet van zijn stuk gebracht.

De deelnemer die deze analyse naar voren bracht, was zeer oplettend bij deze argumentatie. Hij bracht met grote oprechtheid zijn wil tot uitdrukking om te begrijpen hoe de arbeidersklasse tegenover de staat een krachtsverhouding in haar voordeel kan ontplooien.

Hoe de eenheid van de arbeidersklasse ontwikkelen?

Een ander belangrijk aspect van de discussie draaide rond de vraag: hoe te strijden tegen de versplintering van de gevechten, hoe de eenheid binnen de arbeidersklasse te ontwikkelen? Over dit vraagstuk waren alle deelnemers het eens dat de vijanden van deze eenheid de vakbonden zijn. De IKS heeft het voorbeeld kunnen aanhalen van de strijd in Polen van 1980 om aan te tonen dat deze strijd zich had kunnen ontwikkelen over heel het land omdat de arbeiders de officiële vakbonden duidelijk doorzagen als vertegenwoordigers van de Staat. Het werd nodig geacht om de vakbonden van West-Europa, die hun anti-arbeiderskarakter veel handiger kunnen verbergen, de Poolse staat ter hulp te laten snellen om de dynamiek van de beweging te breken, door hen het perspectief van nieuwe ‘democratische’ vakbonden te geven. Walesa werd de kampioen van de sabotage en de bourgeoisie is hem er zeer erkentelijk voor.

De discussie onderstreepte ook dat het perspectief ligt in het ontwikkelen van de klassensolidariteit tot op internationaal vlak aangezien het kapitalisme op internationale schaal moet vernietigd worden en dat de basis van de klassenstrijd zelf nu net het internationalisme is. Een deelnemer vroeg aan de IKS om uit te leggen hoe de arbeiders zich dan, volgens haar, in de strijd moeten organiseren. De IKS heeft het debat over de massastaking aan het begin van de twintigste eeuw, na de beweging van 1905 in Rusland, in herinnering gebracht en de lessen die daaruit getrokken werden. We herinnerden aan het feit dat de vakbonden zich toen tegen dit debat keerden. Een centrale les uit de gevechten van die periode (gekenmerkt door de intrede van het kapitalisme in zijn verval) was dat van toen af aan, de gevechten niet langer beperkt konden blijven tot de corporatie, maar zich moest uitbreiden en dat het in en door de strijd is dat de arbeidersklasse haar strijdorganen doet ontstaan: algemene vergaderingen die gekozen en afzetbare comités kiezen. Deze organisatie  maakt het de klasse mogelijk om de controle over haar strijd te behouden. Deze organisatie maakt de werkelijke uitbreiding ervan mogelijk .De vakbonden hebben verraad gepleegd en werden door de staat opgeslorpt omdat de arbeiders geen gebruik meer konden maken van permanente eenheidsorganisaties. Sindsdien zijn het de vakbonden die gestreden hebben tegen deze zelfstandige organisatie van de klasse, die verdwijnt zodra de strijd gestaakt wordt.

Aan het einde van het debat werd het vraagstuk van de ‘piqueteros’ te berde gebracht door diezelfde deelnemer. Volgens hem gaat het om een authentieke strijd van de werklozen, dus om een arbeidersstrijd aangezien de werklozen deel uitmaken van de arbeidersklasse. De IKS, net als de kameraden van de NCI, hebben hierop geantwoord dat ook al is het waar dat de werklozen deel uitmaken van de arbeidersklasse, en dat er veel werkloze arbeiders deel uitmaken van de beweging van de ‘piqueteros’, dit niet volstaat om deze een proletarische aard toe te kennen. In de vakbonden zijn er ook arbeiders, maar toch zijn deze daarom nog geen organisatie van de klasse. De beweging van de ‘piqueteros’ verdeelt de arbeiders in werklozen en actieven, en de werklozen onder elkaar aangezien er verschillende organisaties van ‘piqueteros’ bestaan. Bovendien hebben de arbeiders die er deel van uitmaken geen enkele zelfstandigheid en kunnen ze over niets beslissen. Zij zijn eenvoudigweg een manoeuvreermassa, die volkomen wordt gemanipuleerd. In die omstandigheden zijn de 150 peso’s die ze elke maand van de staat ontvangen, niet het gevolg van een krachtsverhouding die zij afgedwongen hebben, zoals de kameraad denkt, maar wel de prijs voor bewezen diensten, zelfs al zijn zij er zich niet van bewust.

De kameraad zei dat hij hier niet mee akkoord gaat, maar bevestigde dat hij erover nadenkt, en dat hij bereid is om het debat over deze vraag voort te zetten – een houding die de IKS heeft begroet.

De conclusie van de IKS heeft zodoende kunnen benadrukken dat er punten van akkoord waren over het internationale aspect van de klassenstrijd, over de noodzaak om de strijd te ontwikkelen, over het verwerpen van de vakbonden, over de noodzaak om te strijden voor de ontwikkeling van de eenheid van de klasse en de ontwikkeling van de bewustwording over wat er historisch op het spel staat. Zij heeft ook vermeld dat een deelnemer niet akkoord ging over de beweging van de ‘piqueteros’ maar dat hij wel de wil had om het debat over deze vraag voort te zetten. Deze kameraad stelde het trouwens op prijs dat in de conclusie de punten van overeenstemming en de meningsverschillen werden vermeld. Hij vroeg ook aan de IKS of zij hem de boeken van Rosa Luxemburg Inleiding tot de politieke economie en De accumulatie van het kapitaal kon verschaffen. De IKS gaat haar best doen om aan deze vraag te voldoen.

In de loop van het debat zijn de kameraden van de NCI verschillende keren tussengekomen, met name over de ‘piqueteros’; hun tussenkomsten situeerden zich in de continuïteit van hun eerdere stellingnamen (die wij gepubliceerd hebben in onze Internationale Revue). Ze hebben ook gezegd dat zij de historische verheldering van de IKS erg op prijs stellen. Er moet nog worden vermeld dat de deelnemers hebben bijgedragen in de zaalhuur. Deze bijeenkomst is een werkelijk debat in de schoot van de klasse geweest; een nuttig debat, omdat het de standpunten met elkaar confronteerde in het licht van de noodzakelijke politieke verheldering voor de strijd.

IKS / 11.11.2004