Met de campagnes over het vermeende ‘bankroet van het kommunisme’, die volgden op de ineenstorting van het Oostblok in 1989, slaagde de heersende klasse erin het bewustzijn van het proletariaat een zware klap toe te brengen. Een tegenslag waardoor de vakbonden in de ogen van de arbeidersklasse een zeker krediet konden terugwinnen, een krediet dat zij in de jaren 1970 en 1980 grotendeels waren kwijtgeraakt door de sabotage van de strijd. Dat leidde van 1989 tot het begin van de jaren 2000 tot een verzwakking van de strijd van de arbeiders en tot een verlies aan vertrouwen in zijn eigen krachten binnen het proletariaat. Meer dan tien jaar lang bezetten de officiële vakbonden het hele front en slaagden zij erin te voorkomen dat de strijdwil van de arbeiders zich massaal manifesteerde, of voerden een groot aantal arbeiders in een doodlopend straatje, zoals vooral het geval was in de herfst van 1995 in Frankrijk.
Maar sinds 2003 heeft de versnelling van de crisis en de economische aanvallen (ontslagen, verlies van werk, aanvallen op de pensioenen, enz.) overal ter wereld alle valse toespraken over de overwinning van de ‘democratie’ en het tijdperk van welvaart dat met de val van de stalinistische regimes werd aangekondigd, van tafel geveegd. Opnieuw sloeg de arbeidersklasse de weg van de strijd. Overal, zowel in de meeste Europese landen als op andere continenten, tonen de arbeiders hun vastberadenheid om hun levensomstandigheden te verdedigen. Sinds het begin van dit decennium wordt de arbeidersstrijd, die in Frankrijk, Duitsland, Spanje, de Verenigde Staten, Egypte en vele andere landen is uitgebarsten, gekenmerkt door een zoektocht naar solidariteit tussen sectoren en tussen generaties, waardoor de vakbonden genoodzaakt zijn zich radicaler op te stellen teneinde te voorkomen dat ze voorbijgelopen worden. De opening van een nieuwe dynamiek naar meer en massalere klassenconfrontaties, evenals het zoeken naar actieve solidariteit binnen de arbeidersklasse, kan de bourgeoisie er alleen maar toe aanzetten haar inkaderingsapparaat aan de nieuwe situatie aan te passen. Geconfronteerd met de tendens dat de officiële vakbonden steeds meer in diskrediet raken (zoals we bijvoorbeeld hebben gezien tijdens de stakingen in het najaar van 2007 in Frankrijk), zal de heersende klasse steeds vaker haar verderfelijke wapen van het ‘basis’- of ‘strijd’-syndicalisme inzetten, zoals ze dat ook deed in het midden en het einde van de jaren 1980. Naast de officiële vakbonden zullen in toenemende mate nieuwe, meer ‘radicale’ vakbonden ontstaan of zich ontwikkelen, evenals nieuwe ‘alternatieve’ semi-vakbondsorganen zoals de ‘coördinaties’ die in de tweede helft van de jaren 1980 tot bloei kwamen. De strategie waartoe deze nieuwe vakbondsvormen zullen worden aangezet, zal erin bestaan het voortouw te nemen, de arbeiders alle initiatief te ontnemen, met name door alle pogingen tot uitbreiding van de strijd, alle uitingen van arbeiderssolidariteit, te recupereren om ze beter te laten af te leiden en van hun werkelijke inhoud te ontdoen.

Deze brochure, die voor het eerst werd gepubliceerd in 1974, laat zien hoe de vakbonden sinds het begin van de 20e eeuw instrumenten zijn geworden van de burgerlijke staat tegen de ontwikkeling van de arbeidersstrijd. Het benadrukt dat het proletariaat zijn strijd in eigen hand moet nemen om de ketenen van het corporatisme en alle verdelingen te doorbreken, die door de vakbondsidelogie in al zijn vormen in stand wordt gehouden.

Juli 2008