Waarom dit artikel? De aanleiding om dit artikel te schrijven was het ontvangen van een brief via onze e-mail geschreven op de dag van de Europese verkiezingen. In de brief werden een aantal kwesties gesteld als reactie op de campagnes rond de Europese Verkiezingen. De vragen die bij onze contact opkwamen zijn vragen waar niet alleen hij maar ook vele anderen mee zitten. In dit artikel gaan we op een aantal van die vragen, die we zoveel mogelijk gegroepeerd hebben, in en proberen we een antwoord te geven.

Waarom wonnen de PVV en D66 de Europese verkiezingen en de SP niet?

Als je nogmaals naar de cijfers van de verkiezingen kijkt, het is al weer een tijdje geleden, dan is duidelijk dat de PVV van Wilders de grote winnaar was, vertaald naar Tweede Kamer zetels op 26 stuks zou komen, en alleen het CDA voor moest laten gaan. Op de tweede plaats kwam D66, een partij die de verkiezingen van de laatste tien jaar steevast verloor. De grote verliezers waren de drie regeringspartijen, maar ook de SP en de VVD. Al deze partijen verloren, maar met name de PvdA kreeg klappen.

De PVV won, maar niet, ondanks wat er wel gezegd wordt, doordat ze tegen Europa is. De SP is ook tegen Europa, maar verloor fors. Wij denken dat het komt doordat de PVV fel polemiseert en de aandacht trekt, met name rond thema’s als de “dreiging van de islam” en de allochtonen. Steeds haalt ze daarmee het nieuws, onlangs nog weer door te eisen dat het kabinet uitrekent “wat die allochtonen Nederland kosten”. Waarna de rest van de politiek zogenaamd weer op achterste benen stond, en elkaar verdrong om het voorstel af te wijzen als “niet-solidair”. Wilders staat ook niet alleen, in meer landen zijn er vergelijkbare figuren en partijen, zoals Haider en het Vlaams Belang die net als Wilders een rechts-populistische koers varen, en tekeer gaan tegen buitenlanders en moslims. Dit soort kwesties houdt veel mensen bezig, zowel voor als tegenstanders van Wilders. Eerder won in Nederland Pim Fortyun’s LPF al eens op spectaculaire wijze in Tweede Kamer verkiezingen, en wist Rita Verdonk een schare volgelingen op te bouwen. De thema’s waar de SP mee kwam “Voor een sociaal Europa” houden de gemoederen veel minder bezig, wat het verlies van de SP verklaart.

Naast de PVV won ook D66 veel stemmen.Wij denken dat dit niet zo zeer door hun pro-Europese standpunt is, voor het grote publiek speelt Europa niet zo, maar door dat zij zich opwerpt als de partij die het meest fanatiek tegen Wilders rechtspopulisme ingaat. Het is dus niet zo dat er een algemene trend naar rechts is, tijdens de vorige verkiezingen won de linkse SP sterk, en nu de gematigd linkse D66, terwijl de rechtse VVD verloor.

Waarom verloren de regeringspartijen en de VVD?

De regeringspartijen en ook de VVD en de SP verloren allen in meer of mindere mate dat is zeker, met name de PvdA. De vraag is waarom? Niet, omdat ze geen duidelijk standpunt over Europa hebben. Alle partijen hebben er zich over uitge­sproken, het CDA, de PvdA, de CU en de VVD zijn gematigd voor Europa, de SP is tegen, en wil een sociaal-Europa als alternatief. Veel waarschijnlijker is dat de kiezer ontevredenheid voelt over het gevoerde kabinetsbeleid, met name over de aanvallen op de levensomstandigheden, en door het wegslijten van illusies over “dat het allemaal wel goed komt als we maar vertrouwen hebben in de regering”. De VVD en de SP zijn vermoedelijk afgestraft, omdat ze geen alternatief hebben voor het gevoerde regeringsbeleid. Die groeiende onvrede in de maatschappij wordt door de heersende machte zo veel mogelijk gekanaliseerd.

De rechts-populistische polarisatie trekt veel mensen aan die wel ontevreden zijn over de ellende die het kapitalisme brengt, maar die het proletarische perspectief niet zien, en daarom niet verder komen dan proteststemmen. De meesten van hen geloven waarschijnlijk niet dat als Wilders in de regering zal komen alles beter zal worden – Wilders is net als Fortuyn ondanks zijn grote populariteit nauwelijks in staat om serieuze kandidaten te trekken – maar reageren frustratie af door tegen het Haagse Establishment te kiezen.  Iedereen die daardoor zich ongemakkelijk of bedreigt voelt komt deze maal daarom bij Pechtold’s D66, die gaat het hardst tegen de PVV in.

Moeten we voor of tegen Europa zijn?

Veel mensen die zich politiek trachten te engageren hebben vragen over Europa. Moeten we voor Europa zijn of tegen? Volgens ons is dat geen goede vraag, maar een valse. Het contact die ons schrijft heeft gelijk als hij zegt: “Er zijn mensen die Europa zo kapitalistisch vinden en daarom zijn ze tegen Europa, dan kun je net zo goed tegen Nederland zijn, want dat is net zo kapitalistisch”.

Elders schrijft hij over een verkiezingsdebat dat hij op TV zag: “De ene partij was tegen de komst van Polen, de ander juist voor, maar beide met hetzelfde argument: omdat het beter is voor Nederland”. We zijn het daar helemaal mee eens. In ons antwoord aan hem schreven we: “Allereerst over de keuze voor of tegen Europa. Dit is een valse keuze, want zowel een keuze voor Europa als een keuze voor Nederland is een keuze voor het kapitalisme, voor de uitbuiting, voor de toenemende ellende, voor een vooruitzicht zonder perspectief. De keuze voor Nederland is een keuze voor de verdediging van de nationale economie, voor die van de nationale belangen zonder enige vorm van gestructureerd overleg en samenwerking met de landen die Nederland omringen. De keuze voor Europa is de keuze van de verdediging van de nationale belangen van Nederland binnen het kader van een systematische en georganiseerde samenspraak op Europees niveau. En om nog enigszins het hoofd te bieden aan de groeiende chaos op allerlei terreinen, een chaos die het gevolg is van de toenemende ontbinding van het kapitalisme, heeft de Nederlandse bourgeoisie geen andere optie dan zich te schikken in de dictaten van de grootmachten binnen Europa. In die zin maakt het, uit oogpunt van de arbeidersklasse helemaal niets uit (…), of je stemt voor meer of minder Europa. Want in beide gevallen staan de belangen van het kapitaal voorop, de belangen van de nationale staat (…) de levensvoorwaarden van de arbeidersklasse worden daaraan opgeofferd. Het is een illusie om te denken dat er binnen het kapitalisme zoiets zou bestaan als het kleinste kwaad. Fundamenteel is er geen verschil tussen een pro-Europese of een anti-Europese partij. Net zoals, vanuit het oogpunt van de arbeidersklasse, ook geen fundamenteel verschil is tussen een rechtse of een linkse partij.”

Kunnen we het onrecht in Nederland en de wereld bestrijden middels meer democratie?

Veel mensen maken zich zorgen over het lot van de vluchtelingen waarvan er als gevolge van oorlog, crisis en ontbinding steeds meer komen, en willen de grenzen voor hen openen. Anderen maken er zich zorgen over dat we door die vluchtelingen als het ware overlopen worden, en willen de grenzen dicht houden. Revolutionairen staan op het standpunt dat de vluchtelingenstromen het gevolg zijn van het compleet ontsporen van het kapitalistische systeem, dat dit systeem niet te repareren is, er binnen dit systeem geen oplossing is voor het probleem van de vluchtelingen (en de talloze andere problemen). Maar ook dat het kapitalisme in zijn geheel overwonnen moet worden, niet stapje voor stapje hervormd kan worden, maar revolutionair overwonnen moet worden.

De heersende klasse, de bourgeoisie zal dit nooit toegeven. In ons antwoord schreven we onder meer: “Het is duidelijk dat de bourgeoisie er belang bij heeft om de kwestie van de ontbinding (en de massale toestroom van vluchtelingen) uit te spelen tegen de arbeidersklasse. Het is een van de beste manieren om de arbeiders en de rest van de niet-uitbuitende bevolking achter de staat te mobiliseren. Vandaar dat de PVV (Wilders) alle ruimte heeft gekregen om zijn campagne uit te spelen” Deze campagne bestond uit het polariseren rond de thema’s: “islamieten, allochtonen en vluchtelingen. “De angst onder de bevolking voor een massale toevlucht van vreemdelingen, niet alleen vanuit de landen van het voormalig Oostblok, maar ook uit de landen van Noord-Afrika, is er in de afgelopen jaren niet minder op geworden. Het is duidelijk dat deze kwestie de mensen heel erg bezig houdt.”

Zowel Wilders als zijn tegenstanders stellen op geen enkele wijze het kapitalisme en haar politieke kant, de burgerlijke democratie, in vraag. De tegenstanders van Wilders noemen hem “racistisch en ondemocratisch”. Maar Wilders, net als andere populisten, zoals Verdonk en Fortuyn, stelt dat hij eigenlijk democratischer is dan de “pluche-achterkamer-politici”, omdat hij wel naar de mensen luistert en zij niet. De problemen die door de populisten en hun tegenstanders aan de orde worden gesteld zijn reëel genoeg, maar de oplossingen die beide kanten naar voren worden gebracht zijn dat in het geheel niet. Het probleem van de vluchtelingen kan niet binnen het kader van de nationale staten en de kapitalistische economie overwonnen worden. Maar daarom wordt er ook niet zo veel krakeel gemaakt rondom de kwestie van de vluchtelingen. Het is een voortdurende campagne, waarvan het uiteindelijke doel is de bevolking achter de staat te mobiliseren. Daarnaast dient de campagne op dit moment ook een meer actueel doel.

Waarom komt Wilders iedere keer zo prominent in het nieuws?

De bourgeoisie weet heet goed dat de economische crisis de beste vriend van de arbeidersklasse is. Waarom? Omdat, de crisis de bourgeoisie dwingt de arbeidersklasse op haar levensvoorwaarden aan te vallen, wat de arbeidersklasse er toe brengt om zich daartegen te verdedigen. Een belangrijk doel voor de bourgeoisie is dan ook steeds het verbergen van de diepte van de crisis die haar economische systeem raakt, en eveneens van de draconische maatregelen die er aan komen. Elders in de pers van de IKS zijn artikelen te vinden die op de aard van de huidige crisis in gaan. Een belangrijke manier om dat voor elkaar te krijgen is het voeren van campagnes die de arbeidersklasse moet verwarren en als het kan verlammen, zodat een fatalistische stemming ontstaat waarin de bourgeoisie kan verdelen en heersen, en de nodige versoberingmaatregelen kan doorvoeren.

Maar ook worden er campagnes gevoerd om de aandacht helemaal van de economische situatie af te leiden. Wilders en co. Spelen in de campagnes een hoofdrol. Rond de islam, de allochtonen en de vluchtelingen wordt door polarisatie een klimaat van verdeling geschapen. Door angst en haat op te wekken wordt getracht solidariteit te ondermijnen of anders op het verkeerde been te zetten. Door de arbeiders aan te spreken als Nederlanders en niet-Nederlanders wordt getracht de arbeiders hun klassenidentiteit te ontnemen, en die te vervangen door een adhesie aan de nationale staat, die als “uitvoerend comité van de bourgeoisie ” hun klassenvijand is.

Door onvrede in te kaderen helpt het rechtspopulisme en haar zogenaamde tegenstanders de bourgeoisie de ontevreden binnen het kader van de kapitalistische politiek, de democratie, op te sluiten, en elk idee over een rivaliserend, proletarisch, toekomstperspectief uit het zicht te houden. In werkelijkheid vullen Wilders en zijn zogenaamde tegenstanders elkaar perfect aan, als twee zijden van een medaille. Daarom komt Wilders steeds in het nieuws: het is niet moeilijk iets te vinden en breed uit te meten. Zo werd het feit dat Wilders maar in twee steden aan de gemeenteraadsverkiezingen zal meedoen breed uitgemeten. Hetzelfde geldt voor zijn provocatie om de ministers te laten uitrekenen wat de allochtonen Nederland kosten. Zo kunnen we nog wel even doorgaan.

Wat kunnen we doen?

De IKS staat op het standpunt dat arbeiders niets in het stemhokje te zoeken hebben. Maar een lage opkomst is niet perse een teken dat de arbeiders de democratische illusies achter zich hebben gelaten. “Niet-stemmen kan niet per definitie als positief gekwalificeerd worden, in de zin dat je iedereen die thuis gebleven is kan onderbrengen in de categorie van mensen, die zich niet hebben laten meeslepen in een keuze: voor of tegen Europa (…) Maar van het grote percentage dat niet gestemd heeft kan zeker niet gezegd worden dat het geen illusies meer heeft in de democratie; kan ook niet gezegd worden dat ze niet langer achter een of andere fractie zullen scharen”.

De arbeiders klasse moet zich verdedigen tegen de aanvallen, en uiteindelijk het kapitalisme omverwerpen om de wereld te redden. Dat is een zeer lange weg. De rol van het bewustzijn is van cruciaal belang. Daarom moeten de revolutionairen voortdurend alle valse kwesties die de burgerlijke campagnes stellen ontmaskeren. Elders in onze pers kan men lezen over de strijd van de arbeidersklasse, die ondanks alle moeilijkheden de strijd weer oppakt. De revolutionaire organisaties en hun contacten hebben in de strijd een belangrijke rol te spelen: steeds de burgerlijke leugen en valse kwesties ontmaskeren en wijzen op het proletarische alternatief.

We danken de lezer voor de brief die hij schreef. Het helpt de revolutionaire organisaties immers als er vragen komen en kwesties gesteld worden. We moedigen alle lezers aan zijn voorbeeld te volgen en ons je vragen en interessen te schrijven, en/of om te komen discussiëren tijdens onze openbare en lezersbijeenkomsten. Op pagina 7 en op de site van de IKS kun je lezen wanneer er bijeenkomsten zijn.

A.L. / 606-09-2009