Langzamerhand zijn hele zones van de planeet verwoest en onbewoonbaar geworden. In sommige van de oorlogszones is meer dan de helft van de bevolking op de vlucht en dringen samen in reusachtige kampen, overgeleverd aan smokkelaars zonder scrupules. De omvang van het verschijnsel van de vluchtelingen is vandaag een duidelijke uitdrukking van de neerwaartse spiraal van de kapitalistische maatschappij die de diverse conflicten, pogroms en geweld, de toenemende verarming ziet vermenigvuldigen door de economische crisis en de ecologische rampen.

Sinds de Sovjet-Unie is ingestort, heeft de ontwikkeling van de chaos geleidelijk aan geleid tot een vermenigvuldiging van de plaatselijke conflicten, tot voortdurend verschuivende allianties. Gevechten zonder uitkomst en einde, die leiden tot de ontbinding van Staten, de opkomst van de krijgsheren en andere soorten gangsters, en tot het uiteenvallen van elke sociale samenhang.

En de tegenstrijdigheden tussen de imperialistische machten (zowel de grootmachten, als de kleinmachten, die allen hun eigen imperialistische kaart spelen) drijven hen allen tot militaire acties op een steeds regelmatiger en zelfs permanente wijze, waarbij ze steeds meer korte termijn doelstellingen nastreven. Elk van hen steunt deze of gene dergelijk maffiakliek, deze of gene krijgsheer, deze of gene steeds irrationelere groep fanatici, in verdediging van hun imperialistische belangen.

Net deze Staten, die allen mee verantwoordelijk zijn voor de sociale, ecologische en militaire ontbinding van de wereld, zijn echte "vestingen" geworden. Tegen de achtergrond van crisis en massale werkloosheid, hebben de maatregelen inzake openbare veiligheid zich op drastische wijze versterkt en de Staten letterlijk “in bunkers” veranderd. Enkel de meest gekwalificeerde migranten worden toegelaten om uitgebuit te worden, om de kosten van de arbeidskracht te doen dalen en om gebruikt te worden om het proletariaat te verdelen. De meerderheid van de vluchtelingen en migranten, de “ongewensten”, zonder middel van bestaan, worden cynisch verzocht thuis te blijven om er te sterven zonder iemand in verlegenheid te brengen.

In Europa is de zuidgrens, die van de Middellandse Zee, voorzien van allerlei barrières en muren. De Hongaarse regering bouwde een hekwerk van vier meter hoog rond zijn grens met Servië. Wat betreft het Schengengebied in Europa, het werk van het agentschap Frontex of Triton, hun militair-industriële doeltreffendheid is afschrikwekkend; een permanente oorlogsvloot die toezicht houdt en de vluchtelingen verhindert om de Middellandse Zee over te steken.

De vluchtelingen worden het mikpunt van campagnes tegen de “buitenlanders”, tegen degenen die “onze levensomstandigheden bedreigen”. De Staat rechtvaardigt op die wijze zijn acties ter “bescherming”: de internering in de detentiecentra (meer dan 400 in Europa), het steunen van de ergste folteraars om de bevolking te controleren en in te sluiten, het garanderen van deportaties en, vandaag de dag, het terugzenden aan de grenzen ….

Terwijl de Staten de vluchtelingen slechts tegenhielden en terroriseerden, heeft de heersende klasse tenslotte de massale en internationale reactie van solidariteit moeten beantwoorden, die door de burgerbevolking werd getoond. De bourgeoisie werd zo’n beetje overal verplicht om zich aan te passen en haar anti-migrantentaal van de afgelopen jaren te wijzigen.

In feite gebruikt de bourgeoisie voor haar propaganda zowel de barbarij, waarvoor zijzelf verantwoordelijk is, en het gevoel van verontwaardiging die erdoor wordt veroorzaakt, als de geest van spontane solidariteit tussen de ‘allochtone’ en ‘autochtone’ arbeiders die de afgelopen maanden op verschillende plaatsen in Europa tot ontwikkeling is gekomen.

De zelfstandige overdenking door de arbeidersklasse wordt op allerlei manieren gesaboteerd door de bourgeoisie en op verraderlijke wijze worden nationalistische ideologieën gestimuleerd teneinde het bewustzijn te verrotten.

Toch zagen we heel wat diverse uitingen van solidariteit. Hoe diepgaand en broos waren deze solidariteitsacties? Hoe kan de solidariteit zich ontwikkelen en het systeem in vraag stellen, en wordt ze niet gereduceerd tot liefdadigheid? Zal de xenofobie de overhand krijgen? Welke invloed heeft de vluchtelingenstroom op het klassebewustzijn op zowel korte- als lange termijn?

Daarover willen we de discussie aangaan op onze volgende openbare bijeenkomst van 31 oktober te Antwerpen.

Wij verwijzen voor verdere uitdieping naar het artikel “Migranten en de vluchtelingen: de wreedheid en de hypocrisie van de heersende klasse"

PRAKTISCH