Wij publiceren hier een verklaring van enkele kameraden in Turkije over de aardbeving die Turkije en Syrië heeft getroffen. Wij verwelkomen de snelle reactie van de kameraden op deze vreselijke gebeurtenissen, waarbij het officiële dodental de 21.000 al heeft overschreden en waarschijnlijk nog veel hoger zal uitvallen, met inbegrip van degenen die de eerste beving hebben overleefd maar nu geconfronteerd worden met honger, kou en ziekte. Zoals uit de verklaring blijkt, is deze ‘natuurlijke’ ramp nog veel dodelijker geworden door de onbarmhartige eisen van de kapitalistische winst en concurrentie, waardoor de mensen in volstrekt ontoereikende en karige woningen moeten leven. De bijzonder catastrofale gevolgen van de recente aardbeving illustreren de minachting van de bourgeoisie het leven en het lijden van de arbeidersklasse en de onderdrukten in deze periode waarin de kapitalistische productiewijze in alle opzichten uiteenvalt. Vooral het feit dat deze ramp plaatsvindt in het midden van een imperialistische oorlog versterkt de impact ervan aanzienlijk. Het epicentrum van de beving lag in Maraş, in de overwegend Koerdische regio die lange tijd het onderwerp was van het conflict tussen de Turkse staat en Koerdische nationalisten. In Noord-Syrië zijn een groot aantal van de slachtoffers vluchtelingen die hebben geprobeerd te schuilen voor de moorddadige oorlog in Syrië, en die al in helse omstandigheden leefden, nog verergerd door de doelbewuste bombardementen van het Assad-regime op ziekenhuizen in steden als Aleppo. De voortdurende confrontatie tussen strijdende kapitalistische facties in de regio zal ook een politieke en materiële belemmering vormen voor de toch al magere reddingsinspanningen.

**************************************

De omvang van de verwoestende gevolgen van de aardbeving in Maraş (6 februari 2023), die ook naburige provincies en Syrië heeft geschokt, is nog niet precies bekend. Volgens de media zijn meer dan tienduizend gebouwen verwoest, zijn duizenden mensen onder het puin gestorven en tienduizenden mensen gewond geraakt. De communicatie met sommige steden is al twee dagen verbroken. Wegen, bruggen en luchthavens zijn verwoest. In de haven van Iskenderun zou brand zijn uitgebroken. In veel gebieden zijn de aansluitingen voor elektriciteit, water en aardgas verbroken. Degenen die de aardbeving hebben overleefd, worstelen nu met honger en kou onder barre winterse omstandigheden. Er is ook zeer ernstig nieuws uit de aardbevingsgebieden in Syrië, dat militair bezet is door Turkije.

Twee grote aardbevingen achter elkaar zijn zeker ongewoon. In tegenstelling tot wat de heersende klasse en haar partijen beweren, betekent dit echter niet dat de door aardbevingen veroorzaakte verwoestingen normaal zijn. De misselijkmakende oproepen tot ‘nationale eenheid’ van zowel de oppositie als de heersende kapitalistische partijen kunnen niet verhullen dat iedereen weet: het kapitalisme en de staat zijn de hoofdschuldigen voor deze verwoesting.

1- Wij weten dat het proletariaat als klasse in actie allerlei vormen van solidariteit zal tonen met degenen die in de aardbevingsgebieden dakloos zijn geworden, gewond zijn geraakt en hun familieleden hebben verloren. Honderden mijnwerkers hebben zich al aangemeld om deel te nemen aan zoek- en reddingsacties in het aardbevingsgebied. Overal ter wereld zijn hulpverleners en zoek- en reddingsteams al solidair om de overlevenden te helpen. Deze solidariteit, als een van de grootste wapens van het proletariaat, is van levensbelang. De proletariërs kunnen niemand anders vertrouwen dan elkaar. We kunnen alleen emancipatie verwachten via onze eigen klasse, via eenheid, niet van de heersende klasse en haar staat.

2- De ervaringen met aardbevingen in Turkije bewijzen de destructieve en dodelijke gevolgen van de verstedelijking die zich heeft ontwikkeld met het oog op de sociale reproductie van het kapitaal. De enige reden voor het bouwen van huizen die niet aardbevingsbestendig zijn, het samenproppen van mensen in gebouwen met meerdere verdiepingen en dichtbevolkte steden in aardbevingsgebieden, is om te voorzien in de overvloedige en goedkope behoeften aan arbeidskrachten van het kapitaal. Na de aardbevingen van Gölcük en Düzce twintig jaar geleden (in de Marmara-regio) toont deze aardbeving eens te meer aan hoe oppervlakkig alle ‘maatregelen’ van de staat en de krokodillentranen van de heersende klasse zijn. Deze aardbeving en de gevolgen ervan bewijzen nu al op pijnlijke wijze dat de belangrijkste bestaansreden van de staat niet de bescherming van de arme en proletarische bevolking is, maar de bescherming van de belangen van het nationale kapitaal.

3- Waarom bouwt het kapitalisme dan geen permanente en solide infrastructuur, ook al vernietigen rampen regelmatig en systematisch zijn eigen productie-infrastructuur? Omdat in het kapitalisme gebouwen, wegen, dammen, havens, kortom investeringen in de infrastructuur in het algemeen, niet worden gebouwd met het oog op duurzaamheid of menselijke behoeften. In het kapitalisme worden al deze investeringen, of ze nu door de staat of door particuliere ondernemingen worden gedaan, gebouwd met het oog op winstgevendheid en voortzetting van het systeem van loonarbeid. Dichte bevolkingen worden samengepropt in onbewoonbare steden. Zelfs als er geen aardbeving is, vullen ongezonde betonnen gebouwen die hooguit 100 jaar meegaan steden en plattelandsgebieden. De verschrikkelijke kapitalistische verstedelijking van de afgelopen 40 jaar heeft steden en zelfs dorpen in heel Turkije in zulke betonnen graven veranderd. Het kapitalistische systeem, gebaseerd op de productie van meerwaarde, kan alleen in stand worden gehouden door zoveel mogelijk levende arbeidskrachten, d.w.z. proletariërs, in dienst te nemen en investeringen in vast kapitaal, d.w.z. infrastructuur, tot een minimum te beperken. In het kapitalisme is bouwen een permanente activiteit, de duurzaamheid van het gebouw, zijn harmonie met de omgeving en zijn antwoord op menselijke behoeften worden volledig genegeerd. Dit is de regel in het geavanceerde westerse kapitalisme en in de zwakkere kapitalismen van Afrika en Azië. Het enige maatschappelijk doel van het kapitaal en zijn staten is het bestendigen van de uitbuiting van een steeds groter aantal proletariërs.

4- De kapitalistische orde is zelfs niet in staat oplossingen aan te dragen die haar eigen orde van uitbuiting kunnen reproduceren. Bij ‘natuurrampen’ is het kapitaal niet alleen roekeloos, maar ook hulpeloos. Deze hulpeloosheid blijkt ook uit het gebrek aan coördinatie van de door de staat gecontroleerde hulporganisaties en het onvermogen van de staat om noodhulp te verdelen. We zien dit niet alleen in landen als Turkije, waar het kapitalisme in nog meer in verval is geraakt, maar ook in landen in het hart van het kapitalisme, zoals Duitsland, dat twee jaar geleden machteloos stond tegenover overstromingen, of de VS, waar wegen en bruggen door overstromingen waren ingestort als gevolg van verwaarloosde investeringen in de infrastructuur.

5- Het feit dat sommige delen van de burgerlijke oppositie de staat ‘ontoereikend’ vinden om de slachtoffers van de aardbeving te ‘helpen’ geeft een misleidend beeld van de aard van de staat. De staat is geen hulporganisatie. De staat is het collectieve geweldsapparaat van een minderheid van de uitbuitende klasse. De staat beschermt de belangen van het kapitaal. Zeker, aangezien de chaos in een rampgebied zowel de zwakte van de heersende klasse aantoont als de reproductie van het kapitaal zelf belemmert, zal de staat gedwongen zijn een minimum aan ‘hulp’ te organiseren. Maar het lijkt erop dat de staat zelfs niet in staat is deze minimale hulp te bieden. Hoe de staat ook ingrijpt in de ramp, zijn belangrijkste functie is het proletariaat in toom te houden en te concurreren met andere kapitalistische landen in het belang van het eigen nationale kapitaal. De staat is de ideologische en fysieke machine die de kapitaalaccumulatie ondersteunt, de bewaker van omstandigheden die arbeiders in dodelijke betonnen doodskisten proppen en hen weerloos achterlaten bij rampen.

6- Er is niets ‘natuurlijks’ aan de epidemieën, hongersnoden en oorlogen die we de laatste jaren hebben meegemaakt en waarvan de gevolgen wereldwijd worden gevoeld. Hoewel het tijdstip van een aardbeving niet kan worden voorspeld, kunnen de breuklijnen en mogelijke kracht van aardbevingen wel met zekerheid worden voorspeld. De hoofdverantwoordelijke voor al deze rampen zijn het kapitalisme en de natiestaten, de gehele bestaande heersende klasse, die de maatschappij organiseert rond de winning van meerwaarde en loonarbeid, die de militaristisch-nationalistische concurrentie versterkt en het bestaan en de toekomst van de mensheid bedreigt. Zolang het kapitalisme blijft overheersen, zolang de mensheid verdeeld blijft in natiestaten en klassen, zullen deze rampen zich blijven voordoen, steeds dodelijker, destructiever en frequenter. Dit is de duidelijkste aanwijzing voor de uitputting van het kapitalisme. Overal ter wereld drijft de heersende klasse de mensheid naar oorlogen, verschrikkelijke en onbewoonbare steden, honger en hongersnood, in een gigantische wereldwijde klimaatcrisis.

De aardbeving in en rond Maraş is het laatste concrete en pijnlijke bewijs dat de heersende klasse de mensheid geen positieve toekomst te bieden heeft. Maar dit mag ons niet aanzetten tot pessimisme. De solidariteit die onze klasse heeft getoond en zal tonen tijdens deze aardbeving zou ons hoop moeten geven. Rampen zijn verwoestend, niet omdat ze geen oplossing hebben, maar omdat onze klasse, het proletariaat, nog niet het zelfvertrouwen heeft om de wereld te veranderen en de mensheid te redden van de gesel van het kapitaal. De hulpbronnen van de mensheid en de aarde zijn voldoende om permanente, veilige woningen en nederzettingen te bouwen die ons zullen beschermen tegen rampen. De weg hiernaartoe zal opengaan zodra het proletariaat, de enige kracht die de hulpbronnen van de wereld kan mobiliseren voor bevrijding, zijn vertrouwen in zichzelf ontwikkelt en een wereldwijde strijd aangaat om de macht af te pakken van de corrupte kapitalistische klasse.