Welke houding in te nemen tegen de oorlog? Vele tijdschriftartikels; discussies op websites en in discussiekringen; uiteenlopende verklaringen en een bonte menigte anti-oorlogsmanifestanten laten zien dat velen zich momenteel die vraag stellen en geschikte antwoorden zoeken. In deze zoektocht wordt het verband gezocht tussen de oorlogen en hun oorzaken, om de schuldigen te veroordelen en de oorlog uit te bannen. Maar hoe de oorlogshysterie een halt toeroepen, met wie, tegen wie?
De IKS stelt, net als steeds meer andere groepen en individuen, dat deze oorlogen veroordeeld moeten worden vanuit een internationalistisch standpunt: we hoeven niet te kiezen tussen de pest en de cholera, geen partij te kiezen tussen de oorlogsvoerende partijen. Hoe klein ook, momenteel verdedigen ze alle imperialistische belangen, ze zijn pionnen in het schaakspel van het kapitaal in doodscrisis. Alleen als het kapitalisme vernietigd wordt kan de imperialistische oorlog voorgoed uitgebannen worden.
Naar aanleiding van een discussie tussen enkele jongeren rond de anti-oorlogsmanifestatie tegen de Amerikaanse inval in Irak eerder dit jaar hield de IKS een Publieke Bijeenkomst in Antwerpen rond dit thema. We nodigden de jongeren in kwestie uit en gingen in de inleiding uit van hun vraagstelling. In dit kort artikel halen we eerst de voornaamste punten aan uit de oproep van een van hen en vervolgens ook uit de reactie hierop van een ander. Verder gaan we wat nader in op de thema’s die werden aangestipt in de uitgebreide discussie op deze bijeenkomst.

Oproep:
Aanstaande zondag is er de klassieke vredesbetoging (een soort van herdenking voor de illegale invasie van de VS in Irak, als een invasie al legaal kan zijn). Wel u kan zeggen, deze betoging haalt toch niets uit. U hebt waarschijnlijk gelijk, maar het is gewoon een democratische plicht om op de straat te komen tegen malafide zaken in de wereld. Het zijn de grote ontvoogdingsstrijden en emancipatiebetogingen [...] die de wereld ten gunste veranderden (en geen invasie in Irak, Afghanistan of Somalië).  Libanon werd kapotgeschoten, maar toch verloor Israël, de gewone bevolking van zowel Libanon als Israël  betaalt weer het gelag van de imperialistische honger.
Afghanistan is er ook niet beter af dan na de Amerikaanse inval. De Taliban werd gewoon even opzij geschoven om Osama Bin laden niet te vinden. nu controleert de Taliban terug delen van Afghanistan en is de opiumteelt de enige bron van inkomsten voor een door de wereld vernietigd land. geen wonder dat de bevolking er zich tot het extremisme bekeert.
Het is onze taak, als jongelingen, om niet hypocriet mei 1968 nostalgisch staan te wezen, maar zelf een mondiaal verzet te bieden tegen het oorlogsgeweld dat de wereld in een sociale en ecologische crisis stort. Ben je nu groen, sociaal-democraat, liberaal, socialist, communist, anarchist, of gewoon jezelf, de wereld heeft u nodig. [...]. Een andere wereld is mogelijk!
Discussie over de inhoud van de mail en betoging is welkom en nodig.
Reactie:
Deze oproep om mee te protesteren tegen de oorlog in het Midden-Oosten is eerlijk/oprecht/gemeend! Ik steun deze oproep en zal zelf naar de betoging gaan!
Twee opmerkingen:
– We moeten wel zeer kritisch zijn tegenover de politieke partijen en organisaties die zullen meestappen in de betoging, omdat deze laatste niet per sé tegen de oorlog en de sociale miserie in de regio zijn, maar vaak hun eigen economische, imperialistische, militaire, politieke en strategische belangen verdedigen. Wie steunt, financiert, bewapent immers de terroristische organisaties in deze landen, organisaties die in feite relatief klein zijn tegenover het VS-leger? Want het is bijv. bekend dat de Verenigde Staten de Taliban zelf opleidden om mee te vechten tegen het Russisch blok tijdens de Koude Oorlog. Het is bekend dat Frankrijk en België een belangrijke rol speelden in de bewapening van milities in Rwanda. Waar halen de terroristen van vandaag hun kracht vandaan? Welke grootmachten staan achter deze groepen? Zij die (onder bedekte termen) terroristische organisaties verdedigen, omdat zij zogezegd 'vrijheidsstrijders' zijn, omdat zij de zwakken zijn tegenover de sterke Verenigde Staten, doen in feite mee aan de oorlog. Terroristen zijn en blijven massamoordenaars en wakkeren mee de onmenselijke chaos aan die vandaag in het Midden-Oosten heerst! Welk kamp verdedigen deze goedpraters van terroristen?
– De Golfoorlog in 1991 was goedgekeurd door de VN en dus 'legaal', maar het spreekt de 100.000den doden niet goed. Al zou deze oorlog 'legaal' zijn, al zou Irak nucleaire wapens hebben gehad (die hebben de Verenigde Staten, Frankrijk, Israël, India, Pakistan, Noord-Korea, het Verenigd Koninkrijk... toch ook?), dan zie ik nog niet in wat er aan deze oorlog te verdedigen valt.
Genoeg stof tot discussie dus.
Tegen oorlog! Tegen terrorisme! Tegen elk nationalisme!
Voor de Vrede! Voor het internationalisme!

Na een korte inleiding rond de kernpunten van deze bijdragen ontspon zich een uitgebreide discussie vooral rond volgende thema’s:
– Is de oorlog een product van de slechte inborst van leiders? Het kapitalisme is een onmenselijk systeem en kan dus alleen onmenselijke leiders voortbrengen die het ten koste van alles zullen verdedigen. Het systeem is immers gebaseerd op winstbejag en de uitbuiting van de arbeidersklasse. De bloedige imperialistische botsingen tussen de concurrerende naties voor economische en strategische belangen is het onvermijdelijk antwoord van alle machthebbers.
– Wat zijn de werkelijke oorzaken van de huidige oorlogen? Deze vraag sloot direct bij de voorgaande aan want kapitalistische oorlogen spelen zich af temidden van een bikkelharde concurrentiestrijd op een oververzadigde wereldmarkt. Sinds het begin van de vervalperiode van het kapitalisme zijn alle landen, groot of klein, imperialistisch geworden omdat de hele wereldbol kapitalistisch is geworden. En ze proberen elkaars markten en grondstoffen in te pikken. Door deze economische crisis met al zijn menselijke drama’s en ellende die blijft voortwoekeren, blijven de conflicten aanslepen en ontstaan er steeds nieuwe. In de huidige periode ontaarden zij steeds meer in louter strategische botsingen tussen imperialistische staten.
– Waarom viel de Verenigde Staten Irak binnen? Voor grondstoffen of uit strategisch belang? De inval in Irak en de oorlog in de Balkan en Afghanistan tonen heel concreet en duidelijk aan wat boven besproken werd en dat de oorlogen in de huidige periode elke rationaliteit verloren hebben. Waar blijven de winsten voor de landen die aan deze oorlogen deelnemen? Het gaat in de huidige periode van verval en ontbinding van het kapitalisme vooral nog om strategische belangen al was het maar om het gras voor de voeten van de concurrenten weg te maaien zonder er zelf onmiddellijke winst bij te halen.
– Waarom zijn er nu geen duidelijke imperialistische blokken, zoals tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog of zoals ten tijde van de Koude Oorlog? Het is waar dat er nu geen directe dreiging is van een wereldoorlog, waarbij blokken gevormd worden, maar dat is een gevolg van het feit dat wij leven in een periode waarin noch de bourgeoisie (wereldoorlog) noch de arbeidersklasse (wereldrevolutie) er in slaagt om hun antwoord op de problemen door te zetten. Wij zitten in een soort patstelling die de IKS de ontbindingsfase van het kapitalisme noemt en waarbij de kapitalistische maatschappij ter plekke wegrot. Het perspectief van de revolutie kan ook in deze fase wegzinken in het drijfzand als de arbeidersklasse niet bewust gaat strijden voor haar eigen ontvoogdingsperspectief.  
In een tweede deel van de discussie over hoe de oorlogsspiraal te doorbreken, en door wie, waren het vooral de volgende thema's die aan bod kwamen:
– Kan het pacifisme de oorlog beëindigen? De geschiedenis heeft duidelijk bewezen dat geen enkele pacifistische actie of manifestatie heeft bijgedragen tot het voorkomen of beëindigen van de oorlog. Noch de deserties, noch de sabotagedaden, noch de drie miljoen betogers in Groot-Brittannië hebben Blair & Co er van weerhouden om toch, met de Verenigde Staten, Irak binnen te vallen. Als voorbeeld werden ook de vruchteloze betogingen voor de Eerste Wereldoorlog en de tonnen petities voor de Tweede Wereldoorlog aangehaald. Pas toen de arbeidersklasse in opstand kwam werd de oorlog beëindigd, bijvoorbeeld door de revolutionaire golf van 1917-1923. Als de arbeidersklasse zich niet als alternatief opwerpt wordt elke oorlog tot het bittere einde uitgevochten zoals de Tweede Wereldoorlog illustreert met de totale vernietiging van Duitsland en Japan of zoals Afghanistan en Irak nu.
– Waarom komen er niet meer mensen op de been terwijl het zo belangrijk is voor het overleven van de mensheid? Staan de arbeidersklasse en de bourgeoisie dan zo verschillend tegenover de oorlog? Dat was inderdaad de hamvraag die verbonden is met het inzicht dat geen enkel deel van de bourgeoisie, hoe 'humaan' of goedbedoelend ook, verder kan gaan dan medelijden met oorlogsslachtoffers. Als deel van de kapitalistenklasse moeten zij het winstbejag en het voortbestaan van het kapitalisme verdedigen en dat betekent onvermijdelijk het op de spits drijven van de concurrentie en de gewapende confrontatie met andere naties aangaan. De arbeidersklasse van haar kant is niet alleen slachtoffer van deze oorlogen, maar door haar collectief karakter als klasse die geen specifieke belangen heeft bij het voortbestaan van dit systeem, draagt haar verzet het alternatief in zich van een andere maatschappij gebaseerd op de menselijke behoeften. Alleen wereldwijde arbeidersstrijd kan een eind maken aan de voortdurende oorlogsdreiging van alle imperialistische machten die in het kapitalisme over de mensheid hangt. Oorlog kan enkel gestopt worden door de vernietiging van het kapitalistisch systeem!
Met dit perspectief moest de discussie, hoewel ver van uitgeput, voorlopig beëindigd worden.

Lac & K.Stof