Honderdduizenden gemeentelijke arbeiders in Groot-Brittanië waren in staking op 15 en 17 juli met een eis van een loonsverhoging van 6%, daarbij het voorbeeld volgend van onderwijzers en ambtenaren, en van tankerpersoneel van Shell. Ze worden ongetwijfeld gevolgd door andere arbeiders, met tekenen van onvrede in de dienstverlening, bij ambtenaren en winkelpersoneel. Honderdduizenden gemeentelijke arbeiders in Groot-Brittanië waren in staking op 15 en 17 juli met een eis van een loonsverhoging van 6%, daarbij het voorbeeld volgend van onderwijzers en ambtenaren, en van tankerpersoneel van Shell. Ze worden ongetwijfeld gevolgd door andere arbeiders, met tekenen van onvrede in de dienstverlening, bij ambtenaren en winkelpersoneel.
Prijsstijgingen drijven arbeiders tot strijd. In de laatste vijf jaar – jaren waarin de economie het zo goed gedaan zou hebben – is het gemiddelde gezin er volgens een nieuw rapport van Ernst en Young 15% op achteruit gegaan, met energierekening die sinds 2003 110% stegen, huisvesting die 45% duurder werd en  benzine 29%.

We staan nu voor een dramatische verslechtering van de situatie sinds de onroerend goed-zeepbel vorig jaar uiteenspatte. In het laatste jaar moesten vier miljoen huishoudens toevlucht zoeken tot korte termijn leningen en kredietkaarten om de hypotheek af te betalen, en het in gebreke blijven over onteigening overschrijdt waarschijnlijk binnenkort die van het begin van de jaren 1990. De recessie gaat samen met inflatie. De dienstensector, die 80% van de banen vertegenwoordigt, kromp in mei, banen verdwijnen ook in de financiële sector en de bouwnijverheid. Begin juli gingen er 2.000 banen in de bouw verloren en Barratt kondigde 1.000 ontslagen aan ofwel 15% van de arbeidskracht. De officiële werkloosheid steeg tot 1,64 miljoen, 5,3% in april maar het is algemeen bekend dat daarin niet zijn opgenomen de miljoenen die gedwongen zijn van een invaliditeits- of bijstandsuitkering te leven.

Ondertussen houdt de groei van de inkomsten het ritme van de inflatie niet bij – het is zelfs gedaald. Dit is precies wat de heersende klasse wil. Mervyn King, gouverneur van de Bank van Engeland, zei dat personeel dalende koopkracht niet moet beantwoorden met looneisen omdat dat enkel de inflatie zou aanwakkeren. Er wordt gezegd dat we niet uit moeten komen bij stagflatie en looneisen zoals in de jaren 1970. Anders gezegd, arbeiders moeten opdraaien voor de crisis omdat stagflatie er ook is als we niet strijden voor loonsverhoging.

Er is veel drukte gemaakt over het slechte beheer van de omstandigheden door de regering Brown, maar de economische crisis is niet alleen iets van Groot-Brittannië, hij is wereldwijd; en het zijn niet alleen Brown of King die zullen proberen ons een verlaging van de levenstandaard op te leggen. Dat is de rol van het hele staatsapparaat, en niet alleen in dit land maar wereldwijd omdat alle arbeiders van de Verenigde Staten tot China, van Frankrijk tot Venezuela, dezelfde aanvallen ondergaan.

Hoe kunnen we terugvechten?

Alle arbeiders hebben dezelfde belangen in de verdediging tegen de aanvallen op de arbeids- en levensomstandigheden, maar tegenover een gecentraliseerde aanval door de staat is het onmogelijk om dat te doen als we verdeeld blijven over sectoren. Het is dezelfde strijd als we kijken naar de postbeambten van vorig jaar, onderwijzers op 24 april, Shell tankerpersoneel vorige maand of gemeentelijke arbeiders dit keer. Arbeiders zien dit iedere keer als ze solidariteit betonen.

Gemeentelijke arbeiders in Birmingham stemden er in een massale bijeenkomst voor om de demonstraties en stakingen van 24 april te ondersteunen. Tijdens de staking van de postbeambten weigerden de bestuurders van bestelbusjes de blokkades te doorbreken en wilde stakers beschermden hen als ze zich daaraan hielden. Bestuurders van andere bedrijven weigerden eveneens de blokkades te doorbreken van het tankerpersoneel van Shell. Die solidariteit verontrustte zowel bazen als vakbonden zodat ze in beide gevallen een haastig akkoord afsloten.

Toch wordt de strijd verzwakt door verdeeld te raken. Toen de onderwijzers en ambtenaren op 24 april toesloegen was dat aangekondigd als “terugvecht-donderdag” voor de hele openbare sector, maar zelfs binnen de scholen bleven de arbeiders verdeeld – NUT-leden gescheiden van NAS-leden, onderwijzers in “sixth form” colleges gescheiden van onderwijzers in andere scholen, onderwijzers stakend in april, ander personeel van dezelfde scholen in juli. We kunnen daarop alleen maar antwoorden door ons te laten binden door de vakbondsverdelingen, door solidariteit te betuigen bij de blokkades zoals in de stakingen van de postbeambten en het tankerpersoneel, en door met andere arbeiders te debatteren.

Arbeiders in Frankrijk vertoonden voorbije november dezelfde neiging to gezamenlijke strijd toen spoorwegarbeiders en studenten naar elkaars vergaderingen gingen en er het woord voerden, zelfs als dat de vakbonden niet aanstond, en ze demonstreerden tezamen. En in 2006 kwam het doordat de studenten bijeen begonnen te komen dat met arbeiders dat de Franse regering besloot de CPE in te trekken, een aanval op de arbeidsomstandigheden van jonge arbeiders. In 1980 gingen Poolse arbeiders in massastaking in antwoord op prijsstijgingen, alle arbeiders tezamen, waarmee het land werd stilgelegd, en waarmee het intrekken van de prijsstijgingen werd afgedwongen, zelfs als die later geleidelijk toch werd opgelegd.

Solidariteit kan niet worden georganiseerd via de vakbonden

Van The Times tot The Socialist speculeren de kranten over een zomer van onvrede. Unite heeft zich aangesloten bij Unison in een oproep tot staking aan de gemeentearbeiders, waarbij er nog 40.000 mensen worden toegevoegd aan de 600.000 die het werk zullen neerleggen. De vakbond PCS stuurde een solidariteitsbrief. Unison begon erover de driejaarlijkse CAO open te breken in deze nieuwe omstandigheden, en PCS roept op tot een dergelijke overeenkomst bij het Departement van Arbeid en Pensioenen. Laat dit geen strijdbaarheid zien aan de kant van de vakbonden? En hoe zit het met het opgaan van Unite in de Amerikaanse staalarbeidersvakbond? Toont dat niet dat vakbonden beter internationale solidariteit kunnen organiseren dan gewone arbeiders op eigen houtje?

Dit alles laat zien dat arbeiders zich bewust zijn van de onvrede binnen de arbeidersklasse en van de noodzaak om daarop te reageren, maar ze doen dat om de strijd onder controle te houden en niet om die aan te moedigen. Deze keer zegt de NUT onderwijzers om blokkades van ondersteunend personeel, schoonmaak- en kantinepersoneel te doorbreken, net zoals Unison in april van haar leden verwachtte blokkades te doorbreken. Wat betreft de solidariteitsbrief van PCS, het is een illusie, een surrogaat voor ware solidariteit die door de staat onwettig is verklaard door arbeiders die in staking gaan ter ondersteuning van anderen die dezelfde eisen stellen bij andere ondernemers. De vakbonden houden de arbeiders verdeeld door deze wetgeving op de werkvloer door te drukken. Het internatonale samengaan van vakbonden zal aan die logica niet ontsnappen en niets bijdragen aan de internationale arbeiderseenheid.

Arbeiders kunnen enkel kracht ontwikkelen om de aanvallen te weerstaan als ze zich verenigen met andere arbeiders, eerst en vooral door samen te komen over alle verdelingen heen van vakbond of beroep, om te praten over hoe de aanvallen af te slaan. Dat betekent dat we de strijd in eigen hand moeten nemen en die niet mogen overlaten aan ‘specialisten’ van de vakbonden, om er voor te zorgen dat alle arbeiders kunnen deelnemen aan de besluitvorming over hoe de strijd te voeren. Het betekent ook het zich verenigen met andere arbeiders in strijd in andere werkplaatsen en industrieën door afvaardigingen te sturen naar andere massavergaderingen en blokkades of demonstraties. Hoewel dat onwettig is en een grote stap lijkt is het de enige manier waarop arbeiders de kracht kunnen vinden om zichzelf te verdedigen en de strijd verder te voeren.

Dit is het enige vooruitzicht dat ons in staat kan stellen onze levenstandaard te verdedigen, en het zelfvertrouwen te krijgen om in de toekomst het hele kapitalistische systeem ter discussie te stellen, met de economische crisis, oorlogen en ecologische rampen die het ons in het vooruitzicht stelt.

World Revolution, 05.07.2008