Op woensdag 12 maart berichtte de burgerlijke pers het volgende: "Het protest van de gepensioneerden voor het Congres eindigde opnieuw met het afvuren van traangas door de federale politie en het slaan met wapenstokken. Het was de derde keer op rij dat de veiligheidsdiensten zo hardhandig optraden: het is een gewoonte geworden. Ondanks de drukkende hitte en de chaos die werd veroorzaakt door stroomuitval in de stad Buenos Aires, gaven honderden demonstranten gehoor aan de oproep die elke woensdag werd gedaan door groepen als Jubilados Insurgentes, de Union of Retired Workers in Struggle (UTJEL) en de Plenary of Retired Workers. Deze keer sloten linkse partijen, de Vereniging van Staatsarbeiders (ATE) en zelfs 'zelfgeorganiseerde fans' van 'Chacarita Juniors' zich bij hen aan" [1].

Economische crisis, bezuinigingen en de levensomstandigheden van gepensioneerden

In tegenstelling tot de linkervleugel van het kapitaal en haar uiterst linkse aanhangers, beweert de IKS dat de oorzaken van bezuinigingsmaatregelen, loonsverlagingen en aanvallen op de levensomstandigheden van arbeiders (en voormalige arbeiders) niet de schuld zijn van deze of gene linkse of rechtse regering, maar te wijten zijn aan de wereldwijde economische crisis, versneld door de ontbinding van het kapitalisme, waardoor staten, ongeacht hun heersende kliek, bezuinigingen en bezuinigingsprogramma's ontketenen die als een knuppel worden geramd op de ruggen van de arbeidersklasse om het winstpercentage van hun respectieve bourgeoisie te beschermen.[2] Zoals we al stelden in 2022:

"Deze crisis lijkt een langere en diepere crisis te worden dan die van 1929. Dit komt doordat de gevolgen van de ontbinding op de economie het functioneren van de productie verstoren, waardoor voortdurend knelpunten en blokkades ontstaan in een situatie van groeiende werkloosheid - paradoxaal genoeg gecombineerd met een tekort aan arbeidskrachten in sommige sectoren. Het komt vooral tot uiting in het uitbreken van de inflatie, als gevolg van verschillende opeenvolgende reddingsplannen die haastig door de staten zijn opgesteld om aan de pandemie en de oorlog het hoofd te bieden, en die dus zijn veroorzaakt en gevoed door een onbesuisde toevlucht in de schulden" [3]

Toen Javier Milei op 10 december 2023 zijn ambt aanvaardde, kwam hij aan in de Casa Rosada [= regeringpaleis] met de woorden: "Er is geen alternatief voor bezuinigingen en er is geen alternatief voor elektroshock."

Door dit brute bezuinigingsplan zitten duizenden gezinnen zonder eten en zijn duizenden loontrekkers werkloos. Het zal ook een grote massa gepensioneerden in armoede storten. Een van de belangrijkste punten van het Nood- en Spoeddecreet (DNU) is de deregulering van handel, industrie en diensten in het hele land.

Dit houdt in:

het dereguleren van prijzen zoals die voor particuliere beveiligingsbedrijven, die met 100% zijn gestegen, en het afschaffen van transportsubsidies, waardoor de prijzen voor gebruikers met 65% tot 150% zijn gestegen. Daarnaast leidde het tot een stijging van de elektriciteitstarieven met 270%.

De vermindering van het staatsapparaat, de sluiting van overheidskantoren en ministeries, die heeft geleid tot ontslagen in de publieke sector met meer dan 75.000 geschrapte banen en naar verwachting volgen er nog meer.

De brutale vermindering van openbare werken, waardoor de bouwsector instort en er meer ontslagen vallen in deze sector.

De devaluatie van de peso met meer dan 50%, waardoor de prijzen van goederen en diensten met meer dan 100% omhoogschoten, verwoestte de koopkracht van de loontrekkers en nog meer bij de meerderheid van de gepensioneerden. Het minimumloon dekt nauwelijks een derde van de korf van basisconsumptiegoederen. In Argentinië, een traditionele vee-economie, kan het proletariaat het zich niet langer veroorloven om rood vlees te eten, dat is vervangen door kip of noedels.

Dit alles heeft ervoor gezorgd dat de armoede enorm is toegenomen, hoewel deze al was gestegen onder de Kirchner en Peronistische regeringen, van 49,5% in december 2023 tot 57,4% in januari 2024.

"Er is een enorme massa arme of bijna-arme mensen, een kleine middenklasse en een paar bevoorrechten. Dit is de nieuwe inkomensconfiguratie in Argentinië, die niet is veroorzaakt door de regering van Javier Milei, maar die is versneld tijdens Milei's ambtsjaar." (Verklaringen aan het persagentschap EFE door de econoom Alfredo Serrano Mantilla, uitvoerend directeur van het Latijns-Amerikaanse strategische centrum voor geopolitiek (CELAG).

Deze brute klappen in de rug van arbeiders, werklozen en de niet-uitbuitende bevolking hebben verschrikkelijke gevolgen voor Argentijnse gepensioneerden en mensen met een uitkering. De bezuinigingsmaatregelen hebben op geleid tot een bezuiniging van meer dan 38% op het budget voor werklozen, een maatregel die wordt gerechtvaardigd onder het mom van "geld ophalen" om... 14 miljard dollar schuldaanpassing te betalen!

Er zijn ongeveer 7,5 miljoen voormalige loontrekkers in Argentinië. Drieënzestig procent ontvangt een schijntje van ongeveer 280.000 peso’s (ongeveer 340 dollar) aan pensioenuitkeringen. De rest leeft van minder dan 400.000 peso’s, terwijl het basispakket aan goederen meer dan 1,2 miljoen peso’s kost. Veel ouderen zwerven wanhopig rond in de bijna 230 gaarkeukens in Groot-Buenos Aires. Het welzijnssysteem van de burgerlijke staat kan dit echter niet aan. Bovendien worden drie van de 7,5 miljoen gepensioneerden buiten het gratis medicijnenprogramma gehouden, wat ernstig is als je bedenkt dat de prijzen van medicijnen in 2024 met 119% zijn gestegen. Dit alles heeft voormalige arbeiders, die de aanvallen zat zijn, ertoe gebracht om te zeggen: "Genoeg met ons uit te hongeren!" en zich te verenigen om de straat op te gaan.

Strijd en onderdrukking door de populistische regering

Het was in deze context van aanvallen op de levensomstandigheden van deze sector van de arbeidersklasse dat de gewelddadige onderdrukking van 12 maart plaatsvond. Op die dag, zoals elke woensdag, kwamen gepensioneerden bijeen om te protesteren voor het Congres. Op dezelfde datum had de CGT, gedwongen door de gebeurtenissen, een mars uitgeroepen voor 'solidariteit' met de gepensioneerden, waar andere organisaties van links van het kapitaal zich bij aansloten (Trotskisten van alle stromingen zoals PTS-Frente de Izquierda (Links Front), Polo Obrero (Arbeiderspool). Er waren ook collectieven en burgerorganisaties en vooral de 'barras bravas' (voetbalhooligans) van de belangrijkste Argentijnse teams, zoals Boca, River en Rosario Central, omdat een paar dagen eerder een gepensioneerde in een shirt van het Chacarita-team in elkaar was geslagen door de politie en zij gekomen waren om 'de schuld te vereffenen’ en de confrontatie aan te gaan met de politie.

De minister van Binnenlandse Zaken die verantwoordelijk was voor de repressie, Patricia Bullrich, had al gewaarschuwd voor de "wanorde en het geweld van piqueteros en barras bravas" en gezworen ze niet toe te laten. Tot de tanden bewapende politiecontingenten die quasi-militaire tactieken gebruikten, ontketenden een felle repressie zodra de mars naar het Congres begon. Vooral de voetbalsupporters beantwoordden de afranselingen, de rubberkogels en het traangas met stenen en het in brand steken van politievoertuigen en vuilnisbakken. Het ergste van de repressie was een gepensioneerde die een gebroken schedel opliep nadat hij door een politieagent was geduwd en toegetakeld, en een cameraman die rechtstreeks in het gezicht werd geraakt door een bom. In totaal vielen er 50 gewonden en werden er meer dan 100 mensen vastgehouden.

Beoordeling van de strijd van gepensioneerden

Het bezuinigingsbeleid, de loons- en pensioenverlagingen en de bezuinigingen op gezondheidszorg en diensten door Milei en zijn regering maken deel uit van het offensief van de bourgeoisie om de verrotte kapitalistische orde overeind te houden. Aan de basis hiervan ligt de wereldwijde economische crisis, versneld door afbraak, die elke kliek die aan de macht komt ertoe aanzet maatregelen door te voeren die de levensomstandigheden van de arbeidersklasse aantasten. De arbeiders moeten opdraaien voor de crisis om de belangen van het nationale kapitaal te vrijwaren.

De strijd van gepensioneerden en hun eisen zijn klassenstrijd, omdat ze een vorm van verzet zijn tegen de maatregelen die de bourgeoisie en haar staat aan de arbeidersklasse opleggen. Daarom is de strijd van gepensioneerden in Argentinië ook onze strijd. Het is een strijd van gepensioneerde arbeiders om weerstand te bieden aan de voortdurende aanvallen op hun levensomstandigheden die de burgerlijke staat ontketent in de context van de wereldwijde economische crisis en het bezuinigingsbeleid. En ze zijn niet alleen geweest. Ze werden vergezeld door jonge arbeiders, volwassenen en zelfs kinderen (sommigen kinderen en kleinkinderen van deze voormalige arbeiders) die de straat op zijn gegaan om zij aan zij met hen te strijden. Tijdens de hele mobilisatie riepen de gepensioneerden andere jonge arbeiders op om zich aan te sluiten bij de mobilisatie met spandoeken en leuzen, zoals een slogan die luidde: "Op een dag zullen jullie oud zijn en ook gaan vechten zoals wij vandaag". Daarom is de strijd van de gepensioneerden en werklozen in Argentinië ook die van de arbeidersklasse als geheel.

Ondanks deze strijdbaarheid vertoont de beweging ernstige zwakheden. De gepensioneerde arbeiders vinden het bijvoorbeeld moeilijk om zichzelf te erkennen als uitgebuit, als deel van dezelfde klasse, en in die zin om hun strijd te verenigen met andere sectoren van de arbeidersklasse die ook te lijden hebben onder brutale aanvallen van de populistische regering.

In een eerder artikel hebben we al de golf van stakingen beschreven die sinds 2022-24 van dit gebied, dat met de meeste stakingen in heel Latijns-Amerika heeft gemaakt [4]. We hebben al gesproken over de harde klappen die arbeiders en gepensioneerden hebben gekregen van de Milei-regering, maar die waren al begonnen met de linkse Peronistische Kirchner-getinte regeringen.  De beweging van gepensioneerden heeft echter niet geprobeerd om aansluiting te vinden bij de actieve arbeiders die strijden (leraren, douaniers en spoorwegarbeiders, die op dat moment stakingen voorbereidden maar die zorgvuldig geïsoleerd worden, elk in hun eigen hoekje). En de meeste vakbondsleiders hebben in plaats daarvan de illusie gevoed dat de vakbond de enige mogelijke 'strijdende' organisatie voor arbeiders is. In dit verband is het spekend dat een leidster van de linkervleugel van het kapitaal (Myriam Bregman, een bekende Trotskiste van de PTS-organisatie en een voormalig parlementslid dat het Verenigd Links Front vertegenwoordigt) beweerde dat de gepensioneerden klaagden omdat de CGT hen niet kwam steunen en eisten dat de CGT een nationale staking zou uitroepen.

De voetbalfans die naar de demonstratie van de gepensioneerden gingen, uitten zich als fans en niet als arbeiders, niet als klasse maar als deel van een ander instituut van de burgerlijke maatschappij: het voetbalteam, die net als de "hooligans" en "ultras" van Europese teams als doel hebben hun onvoorwaardelijke steun voor een bepaald team te betuigen. De methoden die deze laatsten gebruiken zijn niet die van de proletarische traditie van strijd, maar eerder een lompenpraktijk die totaal vreemd is aan de arbeidersklasse, die wraak eist en blind, nihilistisch wraakgeweld en blind geweld ontketent, zoals het in brand steken van auto's en het ingooien van ruiten en uitstalramen. Dit is een situatie die doet denken aan het vandalisme van de piqueteros tijdens de "corralito"-rellen aan het begin van de eeuw in Buenos Aires en andere steden [6]. Dit zijn allemaal wanhopige uitingen van "geen toekomst", typisch voor de kleinburgerij en niet voor de arbeidersklasse [7].

Daarom waren er midden in de demonstratie slogans te horen  als "Milei, jij bent de dictatuur", "het vaderland is niet te koop", of het al afgezaagde "que se vayan todos" ("ze moeten allemaal gaan") en soortgelijke leuzen; slogans die, in plaats van alle arbeiders op te roepen zich te mobiliseren om hun levensomstandigheden te verdedigen tegen de aanvallen van het kapitalisme, hun woede afleiden naar een burgerlijk terrein. Daardoor komen ze vast te zitten in de strijd om de democratie te verdedigen tegen dictatuur of autocratie, en in het doodlopende nationalisme. Dit alles staat de ontwikkeling van het klassenbewustzijn in de weg.  

De vakbonden en organisaties van de linkervleugel van het kapitaal, van de Peronistische CGT tot de trotskistische en burgerorganisaties, speelden hun smerige rol van verdeeldheid zaaien onder de arbeiders om hun strijd te verzwakken. Met tegenzin en om 'goed voor de dag te komen' riepen ze op tot een mars zogenaamd uit solidariteit met gepensioneerden en vervolgens tot een nationale staking van 36 uur op 9 april, maar in werkelijkheid waren ze er alleen maar op uit om de woede en ergernis die zo wijdverspreid is binnen de arbeidersklasse en die gedeeld wordt door alle sectoren - gepensioneerden, werklozen en degenen die nog aan het werk zijn - terug te winnen. De vakbonden en links proberen te profiteren van de verwarring in de beweging en een valse inter-klassistische eenheid op te bouwen op basis van een gemeenschappelijke noemer: oppositie tegen Milei en zijn regering of rond openlijk burgerlijke eisen. Peronisten, vakbonden, linkse partijen en extreem-linkse organisaties werken allemaal hand in hand om de arbeiders verdeeld te houden, elk in hun eigen sector of sociologische categorie, elk met hun eigen eisen: werklozen aan de ene kant, werkenden aan de andere kant, gepensioneerden ergens anders. De andere 'burgerorganisaties', van feministen en verdedigers van deze of gene minderheid zoals LGTB+ tot de 'radicale' voetbalsupporters, hebben allemaal hun rol gespeeld in het saboteren van de zelforganisatie van de arbeiders en de uitbreiding van de strijd, door een beroep te doen op het 'volk' of de 'burgers' om wraak te nemen op Milei bij de volgende verkiezingen; of, voor de meer "radicale", oproepen tot "politieke onthouding" bij deze gelegenheid. Dit alles om de ontwikkeling van het bewustzijn te voorkomen over de noodzaak voor arbeiders om samen te vechten op hun eigen klasse-terrein tegen de aanvallen van dit zieltogende kapitalistische systeem dat de uitgebuitenen niets te bieden heeft behalve nog meer uitbuiting en armoede.

Tr.

1. https://www.pagina12.com.ar/808576-un-clasico-de-los-miercoles-palos-y-g.... Dit is een Spaanstalig persbureau dat gespecialiseerd is in economische informatie voor bedrijven. 2. ICConline - 2023 » May 2023: Argentina: the crisis is hitting the workers https://en.internationalism.org/content/17356/argentina-crisis-hitting-workers 3. "De versnelling van de kapitalistische afbraak houdt de duidelijke mogelijkheid in van de vernietiging van de mensheid", International Review 169. 4.Agence de presse en espagnol spécialisée dans les informations économiques destinées aux entreprises. 5. In Argentinië, net als elders, moeten arbeiders lering trekken uit hun strijd in het verleden om zich voor te bereiden op die van de toekomst. ICC Online 6. Argentina: the mystification of the 'piquetero' movement, International Review 119 7. Zoals gerapporteerd in een interview voor de krant: ‘La Izquierda’.