De strijd begint nog maar pas! Hoe kunnen we onze eenheid en solidariteit versterken?

De demonstratie van vandaag is niet het einde van 6 maanden mobilisatie, maar juist een schakel in de keten van strijd die onze klasse sinds 2022 niet alleen in België, maar ook in tal van andere landen (Groot-Brittannië, Frankrijk, de VS...) heeft gevoerd. De komende maanden zullen we die noodzakelijkerwijs moeten verder zetten. Daarom moeten we nu uit de opgedane ervaring van eerdere mobilisaties lessen trekken om de strijd die nog voor ons ligt te versterken.

Weiger te betalen voor de crisis van het kapitalisme en zijn duik in het militarisme

De Belgische federale regering wil met 26 miljard euro maatregelen bezuinigen op de begroting om het concurrentievermogen en de winstgevendheid van de Belgische economie te vergroten. Terwijl ze tientallen miljarden uitgeeft aan de aankoop van militair materieel. De hele arbeidersklasse zal zwaar worden getroffen door dit brede bezuinigingsprogramma: terwijl arbeiders in de privé bedrijven massaal worden ontslagen, wordt de automatische indexering van lonen en uitkeringen uitgehold, worden de toeslagen voor overuren en nachtwerk verlaagd, wordt de flexibiliteit van het werk verhoogd, wordt het recht op werkloosheidsuitkering beperkt, wordt er fors bezuinigd op de pensioenen en de ziektekostenverzekering, wordt het totale aantal ambtenaren verminderd, komt de aanstelling van onderwijzend personeel in het grdrang, enz.

Geen illusies! De crisis van het kapitalistische systeem laat de bourgeoisie geen andere keuze dan de arbeidersklasse steeds harder aan te vallen. De omvang van deze aanvallen in België is een voorbode van wat onze klassegenoten in andere landen te wachten staat. Volgens de logica van de heersende klasse moet het concurrentievermogen immers worden verhoogd om het hoofd te bieden aan de dalende economische groei en de handelsoorlog die wordt aangewakkerd door het economische protectionisme van Trump, maar ook door de stijgende militaire uitgaven als gevolg van imperialistische spanningen en oorlogen. Overal probeert de heersende klasse de gevolgen van “haar” overproductiecrisis, dat wil zeggen van de goederen die ze niet meer met voldoende winst op de beschikbare markten kunnen verkopen, en van “haar” vlucht in militarisme en oorlog, af te wentelen op de arbeiders. Laten we deze verderfelijke en zelfmoordneigingen van de bourgeoisie verwerpen.

Laten we de strijdbaarheid en eenheid van de beweging versterken

Vanaf de eerste ‘lekken’ over de geplande maatregelen kwam een dynamiek van groeiende mobilisatie op gang: van de ‘actiedagen’ in december en januari, waaraan steeds meer werknemers deelnamen, tot de derde actiedag in februari, die in Brussel 100.000 deelnemers uit alle regio's en talrijke sectoren op de been bracht, in weerwil van de oorspronkelijke bedoeling van de vakbonden, met eveneens de ‘sectorale’ demonstraties van het Franstalige onderwijs op 27 januari en van de non-profitsector op 22 mei, die telkens ruim 30.000 deelnemers trokken, of twee keer zoveel als de vakbonden hadden verwacht, zo kwam de strijdbaarheid en vooral de wil tot eenmaking van de strijd duidelijk tot uiting.

– Deze mobiliseringsdynamiek illustreert dat de ontevredenheid verder gaat dan een bepaalde maatregel of een specifieke “hervorming”: ze drukt de wil uit om zich te verzetten tegen de globaliteit van intenties van patronaat en regering om de arbeidersklasse te laten opdraaien voor de crisis.

– Deze mobilisaties zijn bovendien geenszins specifiek Belgisch, integendeel: ze zijn slechts een van de uitingen van een groeiende overtuiging binnen de arbeidersklasse om niet langer passief deze lawine van aanvallen op hun levensomstandigheden te accepteren! De strijd in Groot-Brittannië in 2022-23, waar tienduizenden werknemers uit verschillende bedrijven en sectoren bijna een jaar lang hun strijd hebben gevoerd, tot de 14 massaal bijgewoonde “actiedagen” in Frankrijk in 2023 tegen de aanvallen van de regering op de pensioenen. En in de Verenigde Staten, waar de arbeiders midden in de presidentscampagne van 2023 en 2024 een van de grootste stakingen in de geschiedenis van het land hebben gevoerd, met name in de automobielsector en bij Boeing. Overal zeggen de arbeiders: genoeg is genoeg!

In die zin is de eerste overwinning de strijd zelf, de voedingsbodem om ons terug als één klasse te herkennen. De wil van de arbeidersklasse om zich in steeds meer landen te verzetten tegen de aanvallen en zich er geleidelijk van bewust te worden dat dit noodzakelijkerwijs gepaard gaat met een versterking van de eenheid en de solidariteit van de bewegingen, over de grenzen van het bedrijf, de sector of de regio waar we werken: alle arbeiders zitten “in hetzelfde schuitje”. Onze kracht ligt juist in het verenigen van de strijd in één enkele beweging en, hiermee groeit het besef onder de arbeiders zich als één enkele klasse op te werpen.

Kunnen we op de vakbonden vertrouwen om de strijd voort te zetten?

De vakbonden hebben op de dynamiek van de groeiende mobilisatie en eenwording gereageerd met hun beproefde tactieken: de verschillende sectoren afzonderen en verdelen door de acties te versnipperen en specifieke eisen voor bepaalde sectoren of regio's naar voren te schuiven, terwijl de maatregelen iedereen treffen: herhaalde stakingen bij de spoorwegen, waarbij zelfs verdeeldheid tussen vakbonden ontstond, eenmalige acties in het onderwijs van de Franse gemeenschap en bij het personeel in de gezondheidszorg en de sociale hulpverlening, de organisatie van verschillende zogenaamde “algemene stakingen”, waarbij de werknemers werden opgeroepen passief thuis te blijven, kortom een intensieve versnippering van de strijd. De nationale demonstraties, zoals die van 13 februari of vandaag, proberen ze te beperken tot de “verdediging van de openbare dienst”, alsof werknemers in de privésector, de werklozen of gepensioneerden niet verdedigd hoeven te worden!

Deze tactieken zijn welbekend, het zijn dezelfde als die van de vakbonden in Frankrijk toen ze een reeks actiedagen zonder perspectief planden, of in Groot-Brittannië toen ze telkens probeerden de mobilisaties te beperken door ze te concentreren op bepaalde sectoren of op specifieke aspecten van de bezuinigingsplannen. Het uiteindelijk doel is om de strijdlust te ondermijnen, om ontmoediging te zaaien en zo de weg vrij te maken voor “een volwaardig sociaal overleg met echte participatie van de werknemers” (pamflet van de socialistische vakbond voor de demonstratie van 25 juni), om dan te concluderen dat “opofferingen onvermijdelijk zijn, op voorwaarde dat ze eerlijk worden verdeeld”.

De demonstratie van vandaag moet aanzetten tot nadenken: om de aanvallen terug te slaan is het niet alleen belangrijk talrijk te zijn, maar dat is niet voldoende op zich. Ook is het nodig dat we:

– elk compromis verwerpen dat erop gericht is ons te laten betalen voor de crisis en de oorlogen van het kapitalisme;

– de regionale verdeeldheid overbruggen, zowel tussen werknemers in de publieke en privé sector en de werklozen;

– elke poging om de strijd te versnipperen tegen te gaan door massale delegaties naar andere werknemers te sturen om zich bij de strijd aan te sluiten.

Om dit te bereiken, om de strijd uit te breiden en te verenigen en de valstrik van de vakbondsinkadering tegen te gaan, moeten we onze strijd in eigen handen nemen door momenten te organiseren waar we in soevereine algemene vergaderingen, toegankelijk voor iedereen, samen de discussie kunnen aangaan en beslissingen kunnen nemen die de uitbreiding van de mobilisatie achter eisen die ons verenigen stimuleren. Het is een dergelijke dynamiek van solidariteit, uitbreiding en eenheid die in de loop van de geschiedenis de bourgeoisie tekens aan het wankelen bracht.

Internationale Kommunistische Stroming

25.06.2025