Turkije: Solidariteit met het verzet van de Tekel arbeiders tegen regering en vakbonden!

Printer-friendly version

Wij plaatsen hieronder een verslag van de staking van de arbeiders van Tekel, gepubliceerd door de IKS sectie in Turkije.

De mars naar Ankara

Op 14 december 2009, verlieten duizenden arbeiders van de Tekel [1] bedrijven uit tientallen steden hun huizen en families om naar Ankara te reizen. Zij ondernamen deze reis met de bedoeling om te strijden tegen de verschrikkelijke omstandigheden die hen worden opgedrongen door de kapitalistische orde. Deze lovenswaardige strijd, die nu al een maand bezig is, wordt gedreven door het idee van een staking waaraan alle arbeiders zouden deelnemen. Door het zo aan te pakken begonnen de arbeiders van Tekel de leiding te nemen van de beweging van de arbeidersklasse in het hele land. Wij zullen hier proberen het verslag te brengen van wat tot dusver is gebeurd in de staking bij Tekel. Men mag daarbij niet vergeten dat dit verslag niet enkel de Tekel arbeiders aangaat, maar de arbeiders van de hele wereld. Wij danken de arbeiders van Tekel omdat zij bijdroegen tot het schrijven van dit artikel door de strijd van onze klasse vooruit gedreven te hebben, door hun vastberaden strijd en door ons te vertellen wat zij hadden meegemaakt, hun ervaringen en gedachten.

De voorwaarden van de 4-C politiek

 

Eerst en vooral moeten wij verklaren wat de arbeiders van Tekel er toe bracht om deze strijd te lanceren. Zij strijden tegen de 4-C politiek van de Turkse staat. De staat heeft tienduizenden arbeiders tewerkgesteld onder deze 4-C voorwaarden. Deze voorwaarden zullen ook weldra gelden voor tienduizenden andere arbeiders. De arbeiders van de suikerraffinaderij zullen tot de eerste slachtoffers behoren. Bovendien hebben vele sectoren van de arbeidersklasse gelijkaardige aanvallen meegemaakt onder verschillende namen. Wat is deze 4-C dan wel? Deze praktijk was eigenlijk een soort 'zegen', die door de Turkse staat werd voorgesteld toen het aantal arbeiders toenam die hun job zouden verliezen wegens de privatiseringen. Het bepaalt, behalve een ernstige loondaling, dat arbeiders uit de openbare sector worden overgeheveld naar verschillende sectoren binnen de staat onder verschrikkelijke omstandigheden. De ergste voorwaarden die ingevoerd worden door deze 4-C politiek is dat het aan de bazen van de staat een absolute macht geeft over de arbeiders. Het loon dat bepaald wordt door de staat en al een massale weddeverlaging is voor de arbeiders, is eigenlijk een maximum prijs. Het kan door managers van het staatsbedrijf naar goeddunken verminderd worden. Ook de vaste werkuren zijn volledig afgeschaft voor wie moet werken onder de 4-C voorwaarden. De bazen van de staatsbedrijven hebben willekeurig het recht om de arbeiders zo lang op het werk te houden als zij dat willen, tot de arbeiders 'de taak afgewerkt hebben die hen was toegewezen'. De arbeiders krijgen helemaal niets in ruil voor dit 'extra' werk na de normale uren van werknemers in openbare dienst of gedurende de vakantiedagen. Onder deze politiek hebben de bazen het recht om de arbeiders willekeurig te ontslaan,zonder verplichting tot het betalen van enige vergoeding. Bovendien ligt de periode, die arbeiders kunnen werken in een jaar, tussen de drie en de tien maanden. Er wordt de arbeiders niets betaald in de maanden dat zij niet gevraagd worden te werken en de duur van het werk wordt weer louter arbitrair vastgesteld door de bazen. Desondanks wordt het de arbeiders verboden om een tweede job te zoeken zelfs als zij niet aan het werk zijn in een bepaalde periode. Er wordt niet meer aanbetaald voor de sociale zekerheid onder de 4-C politiek, en alle gezondheidsvoordelen zijn afgenomen. De privatiseringen, net zoals de 4-C politiek zijn lang geleden opgestart. In de Tekel bedrijven, werden oorspronkelijk de sigaretten- en alcohol-afdelingen geprivatiseerd, en daarna leidde het proces tot de sluiting van de bedrijven van de tabaksbladeren.Vandaag hebben wij de indruk dat het duidelijk is dat het niet louter om een probleem van de privatiseringen gaat. Wij denken dat het privé kapitaal, dat de arbeiders van hun jobs berooft, en het staatskapitaal dat er op uit is om dearbeiders uit te buiten door hen te veroordelen tot de meest ondenkbare omstandigheden, onder één hoedje spelen en samen de arbeiders aanvallen. In die zin kunnen wij zeggen dat de strijd van de Tekel-arbeiders de klassebelangen van alle arbeiders vertegenwoordigt en een strijd betekent tegen de kapitalistische orde als geheel.

Niet alleen de Tekel-arbeiders worden aangevallen...

 

De blik op de strijd van de Tekel-arbeiders helpt ons om de beweging van de arbeidersklasse in geheel Turkije te begrijpen in de periode waarin de arbeiders hun strijd lanceerden. Op 25 november 2009 vond er een ééndagsstaking plaats, georganiseerd door KESK, DISK en Kamu-sen[2]. Zoals eerder gezegd trokken de Tekel-arbeiders naar Ankara op 14 december, verschillende weken na deze ééndagsstaking. Dezelfde week waarin de Tekel-arbeiders naar Ankara kwamen vonden er twee andere strijden plaats. De eerste was, begin 2010, de betogingen van de brandweer, die hun werk dreigden te verliezen. De tweede was een ééndagsstaking bij de spoorwegarbeiders uit protest tegen het ontslag van enkele van hun werkmakkers wegens hun deelname aan de staking van 25 november. De oproerpolitie, die zag dat de klassenstrijd aan het opkomen was, viel de brandweerlieden en de spoorwegarbeiders aan op een brutale manier. De Tekel-arbeiders werden evenmin gespaard. Het aantal spoorwegarbeiders dat hun job kwijtraakte door hun deelname aan de stakingen steeg tot bijna vijftig. Veel arbeiders werden opgepakt. Het duurde even voor de brandweerlieden zich herstelden van deze aanvallen. De spoorwegarbeiders slaagden er tot nog toe niet in om weer het terrein van de klassenstrijd te vervoegen. Wat de Tekel-arbeiders tot de voorhoede maakte tegen het einde vande week die startte met 14 december, was dat zij in staat waren om weerstand te bieden aan de repressieve maatregelen van de staat, en dat zij er in slaagden hun strijd verder te zetten.

Hoe begon de strijd bij Tekel?

 

Hoe begon eigenlijk de strijd bij Tekel? Er was eigenlijk al een kleine minderheid die wilde strijden, maar de vonk die de strijd op gang bracht, vond plaats op 5 december, tijdens een openingsplechtigheid die werd bijgewoond door de eerste minister Erdogan [3] .De Tekel-arbeiders,  met hun families, richtten zich onverwacht tot Erdogan tijdens deze plechtigheid om hem te vragen wat er met hen zou gaan gebeuren. Zij onderbraken Erdogan's speech met de woorden: “De arbeiders van Tekel wachten op goed nieuws van U”. Erdogan gaf als antwoord: “Jammer genoeg zijn er in Turkije mensen zoals deze. Zij willen geld verdienen zonder ervoor te werken. Wij hebben het tijdperk van geld verdienen zonder er iets voor te doen afgesloten (…) Zij zagen staatseigendom als een zee en wie niet grabbelt is een zwijn. Zo zagen zij de zaken. Wij zien dat anders. Hier is jullie ouderdomsvergoeding. Als jullie willen, kunnen wij jullie gebruiken onder de 4-C regeling, anders hoepelen jullie maar op en starten jullie maar zelf een zaak op. Ook hebben wij gezegd dat er een akkoord was met hun vakbonden. Ik heb met hen gesproken. Ik heb hen gezegd: 'Zoveel tijd hebben jullie, doe het nodige'. Alhoewel wij een akkoord hadden, ging er iets fout, en ondertussen zijn er een jaar of twee verlopen. De mensen staan hier nog altijd en zeggen zaken zoals: 'wij willen onze arbeidsplaatsen behouden, wij willen verder doen zoals voorheen, wij willen dezelfde rechten op andere plaatsen'. Neen, wij hebben het hierover gehad: tienduizend Tekel-arbeiders kosten ons veertig Miljard per maand”.[4] Erdogan kon zich niet voorstellen hoe erg hij zich in nesten had gewerkt. De arbeiders, waarvan de meesten voordien nog de regering ondersteunden, waren nu geërgerd. De arbeiders begonnen te discussiëren over hoe men strijd kon voeren op de werkvloer. Een arbeider uit Adryaman [5], verklaarde in een artikel die hij schreef voor een links dagblad, dat het proces als volgt verliep: “Dit proces stimuleerde de collega's die tot dusver nog niet aan de strijd deelnamen, omdat hij ook nog zo onbeduidend was. Zij begonnen het ware gezicht van de Rechtvaardigheids- en Ontwikkelingspartij [de AKP, nvdv] te doorzien, na de toespraak van de eerste minister. Het eerste wat zij deden was hun partijlidmaatschap opzeggen. In de discussies, die plaatsgrepen op de werkvloer, beslisten wij om samen onze arbeidsplaatsen te verdedigen”. [6] De vakbonden [7], waarmee Erdogan beweerde een akkoord te hebben, en die tot dan toe geen enkele ernstige actie hadden ondernomen, besloten een bijeenkomst tehouden in Ankara. Als resultaat daarvan trokken de arbeiders naar de hoofdstad. 

Het optreden van de staat: repressie, verdelingsmanoeuvres

 

De krachten van de staat voerden van bij de start een geraffineerde aanval tegen de arbeiders. De oproerpolitie stopte de autobussen, die arbeiders vervoerden, en verklaarde dat zij de arbeiders uit de Koerdische steden niet zouden toelaten tot plaatsen waar er de Tekel-werkplaatsen geconcentreerd zijn, maar dat de arbeiders uit de streken van het Westen, de Middellandse Zee, Centraal Anatolië en de Zwarte Zee mochten passeren. Dit was bedoeld om de Koerdische en andere arbeiders tegen elkaar op te zetten en zo de klassebeweging te verdelen volgens etnische verschillen.Deze geraffineerde aanval rukte in werkelijkheid twee maskers af van de staat: dat van de eenheid en de harmonie en dat van de Koerdische hervorming. Maar de Tekel-arbeiders zijn niet in die val van politie getrapt. Met de arbeiders uit Tokat aan het hoofd protesteerden de arbeiders van buiten de Koerdische steden tegen de houding van de politie, en hielden het been stijf om met alle arbeiders samen de stad binnen te trekken zonder dat er iemand zou uitgesloten worden. De oproerpolitie, die niet in staat was om het standpunt van de regering in te schatten, moest tenslotte toelaten dat de arbeiders allen samen de stad introkken. Dit voorval droeg bij tot diepgaande contacten op een klasse-terrein, tussen de werknemers uit de verschillende steden, streken en etnische achtergronden. Na dit voorval brachten de arbeiders uit het Westen, de Middellandse Zee, Centraal Anatolië en de Zwarte Zee tot uitdrukking welke sterkte en inspiratie ze haalden uit het verzet, de vastbeslotenheid en het bewustzijn van de Koerdische arbeiders. Ze hadden veel van deze arbeiders geleerd door hun deelname in de strijd. De arbeiders van Tekel hadden hun eerste overwinning behaald toen ze gezamenlijk de stad introkken.

De protesten bundelen zich vóór de vakbondscentrale... maar tegen haar

 

Op 15 december begonnen de Tekel-arbeiders hun protestbetoging tegenover het nationaal hoofdkwartier van de Rechtvaardigheids-en Ontwwikkelingspartij in Ankara. Een Tekel-arbeider, die op die dag naar Ankara gekomen was, legde de gebeurtenissen uit als volgt: “Wij trokken naar het hoofdkwartier van de Rechtvaardigheids- en Ontwikkelingspartij. Wij staken's nachts een vuur aan en wachtten vóór het gebouw tot 10 uur 's avonds. Toen het te koud werd, gingen wij naar de Atatürk Gym. Wij waren met zo'n vijfduizend. Wij haalden onze tapijten en kartonnen uit en brachten daar de nacht door. 's Morgens drong de politie ons naar het Abdi İpekçi Park en omcirkelde ons. Sommige van onze makkers trokken terug naar het hoofdkwartier van de Rechtvaardigheids- en Ontwikkelingspartij. Toen wij in het park aan het wachten waren , wilden wij onze makkers gaan opzoeken, en diegenen die voor het hoofdkwartier van de Rechtvaardigheids- en Ontwikkelingspartij aan het wachten waren wilden naar ons toekomen: de politie viel aan met traangas. Daarna slaagden wij er om 7 uur 's avonds in om ons bij onze makkers in het park te vervoegen. Wij hadden vier uur rondgelopen. Wij brachten de nacht door in het park, in de regen”. [8] Anderzijds greep de meest brutale aanval van de politie plaats op 17 december. Klaarblijkelijk op bevel en misschien uit wraak omdat zij er niet in geslaagd waren te verhinderen dat de Koerdische arbeiders de stad binnengetrokken waren toen ze pas aankwamen, viel de oproerpolitie de arbeiders in het park met groot geweld en haat aan. Het was de bedoeling om de arbeiders uit elkaar te drijven. Maar er gebeurde weer iets waar de krachten van staat geen rekening hadden mee gehouden: de bekwaamheid van de arbeiders tot zelforganisatie. De arbeiders, die waren uiteengedreven door de politie, slaagden er in om zichzelf te organiseren zonder de hulp van enige bureaucraat en vonden elkaar terug 's namiddags in een massale betoging tegenover het hoofdkwartier van Türk-İş [9]. Dezelfde dag bezetten de arbeiders, die geen plaats hadden om te overnachten, twee verdiepingen van het gebouw van Türk-İş. In de dagen die volgden op 17december vonden de betogingen van de Tekel-arbeiders plaats in het smalle straatje tegenover het hoofdkwartier van Türk-İş, in het centrum van Ankara.

 

Groeiende bewustwording dat de weg vooruit in de uitbreiding ligt

 

De strijd tussen de Tekel-arbeiders en deTürk-İş administratie markeerden de dagen die volgden op deze datum tot Nieuwjaar. Eigenlijk vertrouwden de arbeiders, van bij het begin van de strijd, de vakbondsadministratie niet. Zij hadden twee arbeiders van alle steden meegezonden met de vakbondsvertegenwoordigers naar alle onderhandelingen. Het was de bedoeling dat alle arbeiders ingelicht waren over wat er aan de gang was. Zowel Tek Gida-İş en Türk-İş, als de Turkse regering hoopten dat de Tekel-arbeiders het binnen een paar dagen zouden opgeven door de vrieskou van de winter in Ankara, door de repressie van de politie en de materiële moeilijkheden. Het was geen verrassing dat de deuren van het gebouw van de Türk-İş binnen de kortste keren gesloten werden om te verhinderen dat de arbeiders het gebouw zouden binnendringen. Daar gingen de arbeiders tegen in strijd, om gebruik te kunnen maken van de toiletten van het gebouw en voor de arbeidsters om in het gebouw te kunnen uitrusten en dit liep uit op een overwinning voor de arbeiders. Zij waren helemaal niet meer van plan om te wijken. De Tekel-arbeiders kregen volop steun van de arbeidersklasse in Ankara en vooral van de studenten met een proletarische achtergrond om het hoofd te bieden aan de materiële moeilijkheden om logies te vinden: misschien een klein maar niettemin een belangrijk deel van de arbeidersklasse in Ankara mobiliseerde zich om de Tekel-arbeiders in hun huizen te vergasten. Eerder dan opgeven en terugkeren verzamelden de Tekel-arbeiders elke dag in een klein straatje tegenover het gebouw van de Türk-İş, en begonnen zij te discussiëren over hoe zij hun strijd konden vooruit brengen. Het duurde niet lang voor de arbeiders zich realiseerden dat de enige oplossing voor hun isolement lag in het uitbreiden van hun strijd naar de rest van de arbeidersklasse.

 

De politiespringt de vakbondsbonzen ter hulp

 

In deze context probeerden militante arbeiders van alle steden, die zagen dat Tek Gida-İş en Türk-İş voor hen niets zouden doen, om een stakingscommité op te zetten, met als doel hun eisen te stellen aan de vakbonden. Onder deze eisen was er het opzetten van een stakingstent en het collectief vieren van het Nieuwjaar door de arbeiders, begeleid door een betoging voor het gebouw vanTürk-İş. De vakbondsbonzen verzetten zich tegen dit initiatief van de arbeiders. Wat voor nut hadden de vakbonden nog nu de arbeiders vastbesloten waren om voort te gaan en de strijd in eigen handen te nemen! Deze houding droeg een versluierde dreiging in zich: de al geïsoleerde arbeiders vreesden de mogelijkheid om totaal geïsoleerd te staan als de vakbonden hun steun zouden terugtrekken. Daarom werd het stakingscomité opgedoekt. Maar door de wil van de arbeiders om de controle over de staking in eigen handen te nemen zou het blijven bestaan. Snel probeerden de arbeiders in verbinding te komen met de arbeiders van de suikerraffinaderij, die ook weldra zouden geconfronteerd worden met dezelfde 4-C voorwaarden, en zij gingen naar de arbeiderswijken en de universiteiten waar zij uitgenodigd werden om hun strijd te komen verklaren. Ondertussen voerden de arbeiders hun strijd verder met de administratie vanTürk-İş , die helemaal niet achter de arbeiders stond. De dag waarop de vakbondsbonzen van Türk-İş bijeenkwamen, forceerden de arbeiders de deuren van het hoofdkwartier van de vakbond. De oproerpolitie slaagde er in om Moestafa Kumlu,het opperhoofd van Türk-İş , te beschermen tegen de arbeiders.Zij begonnen leuzen te roepen zoals: “Wij zullen hem, die ons uitverkoopt, zelfuitverkopen” , “Türk-İş moet zijn plicht doen, de algemene staking uitroepen”,“Kumlu, aftreden”. Kumlu durfde de arbeiders niet eerder onder de ogen te komen voor hij een reeks acties had aangekondigd, zelfs stakingen die elke week zouden gehouden worden, te beginnen met een staking van één uur,wier duur elke week zou verdubbeld worden en elke week een betoging tegenover het gebouw van Türk-İş. Hij vreesde voor zijn leven. Zelfs na Kumlu's afkondiging van een reeks stakingen, vertrouwden de arbeiders Türk-İş nog altijd niet. Toen een Tekel-arbeider uit Diyarbakir in een interview verklaarde dat: “Wij zullen niet plooien voor om het even welke beslissing van de vakbondsadministratie om de strijd te beëindigen en terug te gaan. En als er toch een beslissing komt om de strijd te beëindigen zonder dat er iets gewonnen is, zoals ze dat vorig jaar gedaan hebben, dan denken wij eraan om het gebouw van Türk-İş leeg te halen en in brand te steken” [11], bracht hij de gevoelens van vele andere Tekel-arbeiders tot uitdrukking.

 

Welk strijdmiddel?  Hongerstaking of uitbreiding en zelforganisatie

 

Türk-İş krabbelde al terug van zijn actieplan toen de eerste staking van één uur een deelname kende van 30% van alle arbeiders. De bonzen van Türk-İş waren, net als de regering, doodsbang voor een veralgemening van de strijd van deTekel-arbeiders. Na de vrolijke nieuwjaarsbetoging vóór het hoofdkwartier vanTürk-İş werd een stemming gehouden over de voortzetting van de staking: 99% vande arbeiders stemden voor de verderzetting van de strijd. Ondertussen begon men te discussiëren over een nieuw actieplan, voorgesteld door de vakbond: volgend op 15 januari was er een driedaagse sit-in, gevolgd door een hongerstaking van drie dagen. De Türk-İş administratie verzekerde dat er een betoging met massale deelname zou gepland worden. In het begin dachten de arbeiders dat een hongerstaking een goed idee was. Al geïsoleerd, wilden zij niet vergeten en genegeerd worden en zij dachten dat een hongerstaking dit kon vermijden. Zij voelden ook aan dat ze in het nauw gedreven waren tegenover de Türk-İş en voelden de nood aan om op de ene of andere manier tot actie over te gaan. Een hongerstaking zou ook als een soort intimidatie kunnen gezien worden tegen Türk-İş.   

 

Oproep tot solidariteit door zelforganisatie

 

Eén van de opmerkelijkste teksten die geschreven werd door de Tekel-arbeiders, verscheen in die dagen: een brief geschreven door een Tekel-arbeider aan de arbeiders van de suikerraffinaderij.De Tekel-arbeider uit de stad Batman [12] schreef het volgende: “Aan onze hardwerkende en eerbiedwaardige broeders en zusters van de suikerraffinaderij.Vandaag biedt de eerbare strijd van de Tekel-arbeiders een historische kans aan diegenen wier rechten worden afgepakt. Opdat deze kans niet zou verloren gaan, zou jullie deelname aan onze eerbare strijd ons gelukkiger en sterker maken. Mijn vrienden, ik zou er speciaal willen op wijzen dat voor het ogenblik, de vakbonden beloven dat zij 'jullie zaak ter harte willen nemen'. Maar, aangezien wij hetzelfde proces hebben meegemaakt, weten wij maar al tegoed dat zij er goed voorzitten en zich geen zorgen hoeven te maken over overleven. Jullie zijn daarentegen diegenen  wier rechten zullen afgepakt worden. Als jullie niet meedoen aan de strijd vandaag dan zal het morgen te laat zijn voor jullie. In het algemeen zal deze strijd  een succes worden ongeacht of jullie er aan deelnemen of niet , en wij twijfelen niet aan  onszelf om dat ter harte te nemen. Omdat wij er zeker van zijn dat, als de arbeiders als één lichaam optreden, er niets overblijft waarin zij niet kunnen slagen. Met deze gevoelens, groet ik jullie met mijn diepste achting en respect in naam van alle arbeiders van Tekel”. [13] Deze brief riep de arbeiders van de suikerraffinaderij niet alleen op om zelf in staking te gaan, hij bracht ook zeer helder tot uiting wat er aan de hand was bij Tekel. Tezelfdertijd drukte hij ook het bewustzijn uit dat werd gedeeld door vele Tekel-arbeiders, nl. dat zij niet enkel voor henzelf aan het strijden waren, maar voor de gehele arbeidersklasse.

De berekening van de vakbonden -kou als drukkingsmiddel-  gaat niet op

 

Op 15 januari kwamen de Tekel-arbeiders naar Ankara om deel te nemen aan de eerder al vermelde sit-in. Het aantal deelnemers op het Sakarya plein bedroeg rond de 10.000. Enkele familieleden waren meegekomen. De arbeiders hadden zich ziek gemeld of hadden verlof genomen om naar Ankara te komen; velen hadden verschillende keren hun verlofaanvraag moeten indienen om vrijaf te krijgen. Nu waren bijna alle Tekel-arbeiders samengekomen. Zaterdag 16 januari was er een grotere betoging voorzien. De ordehandhavers vreesden deze betoging aangezien ze de voedingsbodem kon worden voor de veralgemening en de massale uitbreiding van de strijd. De mogelijkheid, dat de arbeiders die zaterdag aankwamen voor de betoging, de nacht en de hele zondag zouden kunnen doorbrengen met de Tekel-arbeiders zou kunnen resulteren in het leggen van sterke en massale banden tussen de aankomende arbeiders en de Tekel-arbeiders. Daarom drongen de ordehandhavers er op aan om de betoging te verplaatsen naar zondag, en Türk-İş verzwakte de betoging, met een typisch manoeuvre, doordat zij de arbeiders uit de Koerdische steden tegenhield om naar de betoging te komen. Men rekende er ook op dat door twee nachten te doorbrengen in de ijzige winterkou van Ankara, met het houden van een sit-in op straat, de weerstand en de kracht van de Tekel-arbeiders zou gebroken worden. Het zou er op uitdraaien dat deze berekening over de betoging die zou plaatsvinden op 17 januari, een ernstige vergissing was.   

De arbeiders nemen zelf het woord

 

De betoging van 17 januari startte kalm. De arbeiders en verschillende politieke groepen verzamelden aan het station en trokken om 10 uur naar het Sihhiye plein. Op de betoging, waaraan deelgenomen werd door tienduizenden mensen, sprak op de tribune eerst een arbeider vanTekel, dan een van de brandweer en dan een arbeider uit de suikerraffinaderij. De explosie had achteraf plaats. Na de arbeiders, kwam de voorzitter van Türk-İş, Moestafa Kumlu, op het podium. Kumlu, die zich geen zier aantrekt van de strijd noch van de levensomstandigheden van de Tekel-arbeiders, hield een zeer gematigde, verzoenende en inhoudsloze redevoering. Türk-İş had zijn uiterste best gedaan om de arbeiders weg te houden van de tribune en had de metaalarbeiders voor hen geposteerd, die niet ten volle beseften wat er vóór hen aan de gang was. Maar de Tekel -arbeiders, die aan de metaalarbeiders gevraagd hadden om hen door te laten, slaagden er in om recht voor de tribune te geraken. Tijdens de toespraak van Kumlu deden de Tekel-arbeiders hun best om hem te onderbreken met hun leuzen. De laatste belediging die de reactie uitlokte bij de arbeiders, was de aankondiging dat, na de toespraak van Kumlu, de popzanger Alişan, een popzanger die niet de minste binding heeft met de arbeidersbeweging, een concert zou geven op de plaats van de betoging.

 

De bezetting van de vakbondscentrale

 

De arbeiders bezetten de redenaarstribune, begonnen hun eigen slogans te schreeuwen en ondanks het feit dat de vakbondsbonzen de geluidsinstallatie afzetten, sloten de arbeiders, die naar debetoging gekomen waren, zich aan bij deze slogans. Een tijdlang waren de vakbondsbonzen volledig de controle kwijt, ze lag in handen van de arbeiders. Vakbondsbonzen begonnen naar de tribune te spurten, radicale speechen te geven enerzijds en anderzijds probeerden zij de arbeiders van de tribune te krijgen. Toen dit niet werkte probeerden zij de arbeiders te provoceren en hen tegen elkaar op te zetten en tegen de studenten en de andere arbeiders die gekomen waren om hen te ondersteunen. De vakbondsbonzen probeerden de arbeiders, die van in het begin van de strijd aanwezig geweest waren in Ankara, op te jutten tegen diegenen die pas aangekomen waren, en ze probeerden te mikken op diegenen die hun steun waren komen aanbieden. Op het einde slaagden de vakbondsbonzen er in om de arbeiders, die de tribune bezet hadden, er af te krijgen, en overtuigden zij de arbeiders om snel terug te keren naar de straat tegenover het vakbondsgebouw van Türk-İş. Het feit dat er toespraken waren over de hongerstakingen en het vasten tot de dood, om de slogans over de algemene staking op de achtergrond te dringen, was naar onze mening interessant. Slogans als “Algemene staking, algemeen verzet” , Türk-İş, test ons geduld niet , “Wij zullen diegenen uitverkopen die ons uitverkopen” werden nu geschreeuwd tegenover het vakbondsgebouw. Een paar uren later slaagden een groep van rond de 150 arbeiders er in om door de vakbondsbarrikade te breken tegenover de deuren van Türk-İş en het gebouw te bezetten. Tekel-arbeiders die op zoek waren naar Moestafa Kumlu in het gebouw, begonnen te roepen “vijand van de arbeiders, lakei van de AKP”, toen zij de deur van het kantoor van Kumlu bereikten.

De oprichting van een nieuw stakingscomité

 

Na de betoging van 17 januari , werden er door de arbeiders inspanningen begonnen om een nieuw stakingscomité op te richten. Tot dit comité behoorden arbeiders die niet dachten dat een hongerstaking de juiste weg was en dat de enige weg vooruit bestond in het uitbreiden van de strijd.  De inspanning om het te vormen was gekend bij alle arbeiders en de overgrote meerderheid stond er achter. Diegenen die het er niet mee eens waren spraken zich er evenmin tegen uit. Onder de zaken die gezien werden als de taken van het comité, andere dan die van het overbrengen van de eisen naar de vakbond, was er het verwezenlijken van de communicatie en de zelforganisatie onder de arbeiders. Net zoals het vorige stakingscomité, bestond ook dit volledig uit arbeiders en was het volledig onafhankelijk van de vakbond. Dezelfde vastbeslotenheid van de zelforganisatie maakte het mogelijk dat honderden Tekel-arbeiders aan de betoging deelnamen van de bedienden uit de gezondheidssector, die een ééndagsstaking hielden op 19januari. Dezelfde dag, terwijl enkel een honderdtal arbeiders mochten deelnemen aan de driedaagse hongerstaking, werden zij vervoegd door drieduizend arbeiders, ondanks het feit dat de algemene ingesteldheid bij de arbeiders overheerste dat dit niet de juiste weg was om de strijd vooruit te helpen. De achterliggende reden was dat de arbeiders hun makkers niet alleen wilden achterlaten bij hun hongerstaking, dat zij hun solidariteit wilden betuigen met hen, dat zij wilden deelnemen aan wat hun vrienden doormaakten.

Alhoewel de Tekel-arbeiders regelmatige meetings hebben naargelang de steden waar zij vandaan komen, is er toch nog geen massale meeting geweest waaraan alle arbeiders konden deelnemen. Dit gezegd zijnde, gaf de straat tegenover het gebouw van Türk-İş, sinds 17 december het karakter van een informele maar regelmatige massale algemene vergadering. Het Sakaryaplein loopt deze dagen vol met honderden arbeiders uit verschillende steden, die discussiëren over hoe de strijd vooruit te helpen, hoe hem uit te breiden, wat te doen ? Een ander belangrijk kenmerk van de strijd was hoe de arbeiders van verschillende etnische afkomst er in slaagden om zich te verenigen tegen de kapitalistische orde, ondanks alle provocaties van het regime. De slogan “Koerdische arbeiders en Turkse arbeiders samen”, die werd geroepen sinds de eerste dagen van de strijd brengt dit duidelijk tot uiting. In de strijd bij Tekel, dansten vele arbeiders van de Zwarte Zee op de Semamme en dansten vele Koerdische arbeiders de Horon dans voor het eerst in hun leven. [14] Een ander punt waar de aanpak van de Tekel-arbeiders veelbetekenend is, is het belang dat zij hechten aan de uitbreiding van de strijd en de arbeiderssolidariteit, en dit is niet gebaseerd op een eng nationaal perspectief maar het bevat de wederzijdse hulp van arbeiders van de hele wereld.

 

De arbeiders op hun hoede voor de burgerlijke partijen

 

Ook slaagden de Tekel-arbeiders er in te verhinderen dat delen van de heersende klasse in de oppositie, de strijd zouden misbruiken voor hun eigen belangen enzij vertrouwen de oppositiepartijen evenmin. Zij zijn zich er van bewust hoe de Republikeinse Volkspartij [15] de arbeiders aanviel die waren ontslagen bij Kent AŞ [16], hoe de nationalistische partij [17], haar aandeel heeft in het uittekenen van de staatspolitiek en hoe zij ingaat tegen de arbeidersklasse. Een arbeider drukte dit bewustzijn heel duidelijk uit in een interview dat hij gaf: “Wij begrepen wat zij allemaal waren. Mensen die stemden voor de privatiseringswet vertellen ons vandaag hoe zij onze toestand begrijpen. Tot nog toe stemde ik altijd voor de Nationalistische Bewegingspartij. Ik heb pas bij deze strijd revolutionairen ontmoet. Ik ben in deze strijd betrokken omdat ik arbeider ben. Revolutionairen staan altijd aan onze kant. De Nationale Bewegingspartij en de Republikeinse Volkspartij maken speechen van vijf minuten en dan zijn ze weg. Er waren er onder ons die hen verwelkomden toen wij hiervoor het eerst kwamen. Nu is dat voorbij”. [18] Het belangrijkste voorbeeld was hoe de Tekel-arbeiders de sprekers van de fascistische Alperen Organisatie[19] beletten om te spreken, dezelfden die de Kent AŞ arbeiders aanvielen toen zij aan het betogen waren in het Abdi İpeçki Park, omdat zij Koerden waren. DeTekel-strijd heeft ook een grote bijdrage geleverd aan brandweerlieden, die brutaal werden aangevallen na hun eerste betoging, door hen op te monteren en dit stelde hen in staat om terug de strijd aan te gaan. Over het algemeen hebben de Tekel-arbeiders niet alleen hoop gegeven aan de brandweer, maar aan alle sectoren van de arbeidersklasse in Turkije, die willen strijden. Dit is de reden waarom zij het zaad in handen hebben van de massastaking, die van Egypte tot Griekenland, vanBangla Desh tot Spanje, van Engeland tot China de wereld heeft doorheen geschokt in de laatste jaren. Deze eerbare strijd is nog steeds aan de gang, en wij denken dat de tijd nog niet gekomen is om er alle lessen uit te trekken. Met het idee van een hongerstaking en een staking tot de dood, die naar voor geschoven worden enerzijds en met het idee van het stakingscomité anderzijds, dat bestaat uit arbeiders die vinden het idee van een hongerstaking niet past voor de strijd en die de strijd willen uitbreiden; met de Türk-İş bureaucraten, die niets anders zijn dan een deel van de staat enerzijds en de arbeiders die een algemene staking willen anderzijds, is het moeilijk te voorspellen wat de strijd te wachten staat, welke richting de strijd zal uitgaan en wat het uiteindelijke resultaat er van zal zijn. Dit gezegd zijnde, moeten wij onderstrepen dat, wat ook het resultaat is van de strijd, dat de Tekel-arbeiders zeer belangrijke resultaten geboekt hebben en onschatbare lessen zullen achterlaten voor de hele arbeidersklasse. Gerdûn /20.01.2010

1. Tekel was vroeger een maatschappij onder staatsmonopolie bestaande uit tabak- en alcoholproducerende bedrijven.

2. Ultra-linkse 'Public Workers Unions Confederation','Revolutionary Workers Unions Confederation' en de grote 'Public Employees Unions Confederation', gekend voor haar fascistische sympathieën.

3. Ook de leider van de AKP, de Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling.

4. https://www.cnnturk.com/2009/turkiye/12/05/erdogana.tekel.iscilerinden.p...

5. Een stad in Koerdistan.

6.https://www.evrensel.net/haber.php?haber_id=63999

7. Tek Gida-Iş, Food, Alcohol,Tobacco Workers Union, lid van de vakbond Turk-Iş.

8. https://www.evrensel.net/haber.php?haber_id=63999

9. Confederatie van Turkse Vakbonden, de oudste en grootste vakbondsfederatie van Turkije, gevormd onder invloed van de USA in de jaren 1950, gemodelleerd naar de AFL-CIO en die sinds die tijd de arbeidersstrijd saboteert.

10. Gekend als de onofficiële hoofdstad van Koerdistan.

11.https://www.kizilbayrak.net/sinifhareketi/haber/arsiv/2009/12/30/select/...

 

Geografisch: